Szacuje się, że w Polsce z powodu smogu umiera co roku około 40 tysięcy osób. Jak sobie radzić z tak poważnym zagrożeniem? O czym należy pamiętać, by ochronić się przed smogiem i jego skutkami?
Z badań na temat wpływu smogu na zdrowie człowieka wynika, że szczególnie niebezpieczne są drobne pyły PM2.5, które wnikając do górnych dróg oddechowych, płuc i krwioobiegu, powodują zmniejszenie sprawności płuc, choroby układu krążenia, miażdżycę, a także przyczyniają się do zgonów z powodu raka płuc i wylewu krwi do mózgu.
Z kolei pył PM10 może powodować ostre zapalenie płuc i obstrukcyjną chorobę płuc. W smogu zawarty jest także dwutlenek siarki, który podrażnia drogi oddechowe i może powodować skurcz oskrzeli i uszkodzenia płuc, a także wpływa negatywnie na zdolność krwi do przenoszenia tlenu. Bardzo niebezpieczny jest również benzo(a)piren, który znajduje się w pyle zawieszonym i jest substancją rakotwórczą.
Badania naukowców z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego wskazują, że smog może wpływać na rozwój płodu, powodując u przyszłych niemowląt pojawienie się zapalenia górnych dróg oddechowych, zaś w późniejszym okresie życia dziecka skutkować niższym ilorazem inteligencji.
Na negatywne działanie smogu są narażone przede wszystkim dzieci, kobiety w ciąży i osoby starsze, a także osoby pracujące i uprawiające aktywność fizyczną na zewnątrz w czasie dużego stężenia smogu.
Najczęściej myśląc o smogu widzimy osnute ciemną “mgłą” ulice miast. Jednak pamiętajmy, że smog jest obecny także w naszych domach. Oczywiście stężenie zanieczyszczonego powietrza w mieszkaniu jest o wiele niższe, niż na zewnątrz, jednak bez dodatkowej ochrony również ono będzie dla nas szkodliwe.
Z badania przeprowadzonego przez Krakowski Alarm Smogowy wraz z Akademią Górniczo- Hutniczą wynika, że stężenie smogu w pomieszczeniach może wynosić nawet od 40 do 70% w porównaniu do powietrza na zewnątrz. Co możemy zrobić, aby temu przeciwdziałać?
Przede wszystkim starajmy się nie wietrzyć mieszkania w czasie, gdy występuje wysokie stężenie smogu. Podstawą będzie zakupienie odpowiedniego filtra oczyszczającego powietrze. Obecnie oferta tych urządzeń jest bardzo szeroka, więc z pewnością znajdziemy takie, które spełni nasze oczekiwania. Przy zakupie warto zwrócić uwagę na rodzaj i trwałość filtra zastosowanego w tym urządzeniu. Filtr HEPA pomoże w filtrowaniu nawet drobnych pyłów, filtr węglowy zneutralizuje przykre zapachy i poradzi sobie z zanieczyszczeniami gazowymi (takimi jak dwutlenek siarki czy azotu), zaś oczyszczacz wodny dodatkowo zadba o odpowiednie nawilżenie powietrza w mieszkaniu.
Nie zapominajmy też o dobroczynnym wpływie roślin na powietrze w naszym mieszkaniu. Obecność roślin takich jak dracena, sansewieria, chryzantema, aloes czy bluszcz pospolity sprawia, że powietrze w naszym mieszkaniu jest wyższej jakości, bogatsze w tlen, zaś uboższe w dwutlenek azotu, a także formaldehyd, ksylen czy toluen. Wybierając rośliny wspierające nas w oczyszczaniu powietrza w domu, warto jednak zwrócić uwagę na to, czy są bezpieczne dla domowych zwierząt, a także dla dzieci.
Niestety większość z nas nie może zawsze zastosować się do zaleceń, by w czasie epizodu smogowego pozostać w domu. Mimo wszystko powinniśmy ograniczyć czas przebywania na zewnątrz, a zwłaszcza aktywność fizyczną taką jak bieganie czy jazda na rowerze. Przed wyjściem z domu warto sprawdzić stan powietrza w naszej miejscowości.
Na szczęście istnieją sposoby, by zabezpieczyć się przed zanieczyszczonym powietrzem wtedy, gdy koniecznie musimy wyjść z mieszkania. Niezbędna do tego celu będzie maska filtrująca powietrze.
Obecnie rynek masek antysmogowych jest bardzo różnorodny i z pewnością każdy znajdzie maskę, której wygląd i funkcjonalność będą dopasowana do jego potrzeb i stylu życia. Przy zakupie maski warto zwrócić uwagę na zastosowany w niej filtr i jego żywotność, a także materiał z którego jest wykonana (nie wszystkie materiały są odpowiednie dla alergików).
Dodatkowym plusem posiadania maski antysmogowej będzie to, że niektóre filtry (np. bioaktywny, inaczej nazywany biotechnologicznym) wyłapują i unieszkodliwiają także wirusy i bakterie, dzięki czemu możemy się uchronić przed grypą i innymi chorobami przenoszonymi drogą kropelkową.
Nawet posiadając maskę antysmogową warto zwrócić uwagę na to, by oddychać przez nos, co zapewni nam dodatkową filtrację powietrza. W drodze do pracy, o ile to możliwe, warto wybrać mniej uczęszczane drogi, gdyż smog jest spowodowany również przez spaliny samochodowe i jego stężenie jest większe przy zatłoczonych ulicach. W czasie smogu warto też ograniczyć używanie samochodu, by jeszcze bardziej nie przyczyniać się do zanieczyszczenia powietrza. Jeśli musimy korzystać z auta, warto wyposażyć je w filtr kabinowy, który będzie filtrował powietrze w samochodzie.
Fot. Maska antysmogowa marki U-mask