Japońskie gejsze

Japończycy zawsze mieli nieskrywaną słabość do piękna i sztuki. Dlatego takie musiały być też japońskie gejsze – piękne, ale i znające się na sztuce. Dawne i obecne gejsze, bo ten zawód przetrwał do dziś, to przede wszystkim artystki. Każdy jej ruch, każde spojrzenie, każdy gest muszą być odpowiednio wykonane. Mają nie tylko zachwycać swoim wyglądem i wytrawną gestykulacją, ale też być interesującymi towarzyszkami rozmowy, które potrafią grać na instrumentach, czy tańczyć. Słowo gejsza składa się z dwóch wyrazów – gei, czyli sztuka i sza, co oznacza osobę.

Choć obecnie gejszami zostają tylko kobiety, to tradycja gejszy wywodzi się od mężczyzn błaznów taiko–mochi, którzy zabawiali gości w domach publicznych. Również pierwsze gejsze rekrutowały się ze środowiska prostytutek. Jednak z czasem gejsze były zdecydowanie oddzielane od prostytutek w dzielnicach rozkoszy. Mylny pogląd na Zachodzie, który łączy te dwa zawody, wynika z tego, że podczas gdy Amerykanie okupowali Japonię, korzystali z usług prostytutek, które stylizowały się na gejsze, ale z prawdziwymi gejszami miały niewiele wspólnego.

Jeśli kobieta chce stać się gejszą musi przejść sześcioletni okres bycia maiko. Przez ten czas przygotowuje się do tego, aby stać się gejszą. Musi opanować dobre maniery, literaturę oraz poezję, a także sztukę parzenia herbaty.

Obecnie największym skupiskiem gejszy jest Kioto, gdzie na określenie tej profesji w dialekcie regionu używa się terminu geiko.

Z początku dawne gejsze ubierały się skromnie i co ciekawe nie nosiły makijażu, z czego były bardzo dumne. W opinii Japończyków uchodziły za ideał kobiety.

Makijaż gejszy Shironuri, który utrwalił się już na stałe w tym zawodzie, pokrywa całą twarz, dekolt i kark, tak by z tyłu odznaczał się wzór przypominający literę ‘’W”, nazywany sanbonashi, co znaczy ‘’trzy stopy’’. Istnieje kilka teorii na temat tego skąd wywodzi się makijaż gejszy. Najbardziej prawdopodobna wydaje się ta, która mówi, że gejsze podpatrzyły ten makijaż u japońskich prostytutek, które bieliły sobie twarz, aby ukryć brud i blizny.

Jednak u gejszy miał on symbolizować tajemniczość, odcięcie się od rzeczywistości. Niczym maska teatralna Shironuri miał skrywać naturalność, to co zamalowane.

Gejsze zawsze odgrywały ważną rolę w polityce oraz gospodarce Japonii. Kiedyś mówiono, że każdy urzędnik powinien zostać ministrem i wziąć sobie za żonę gejszę. Słynnymi kochankami ważnych postaci historycznych były na przykład O-koi-san, związana z księciem Taro Katsuro, czy Mamokichi, kochanka księcia Tomomiego Iwakury. Miały one dzięki temu ogromne wpływy.

Tradycja zawodu gejszy to część kultury Japonii, która pomimo upływu czasu i zmian zachodzących w społeczeństwie zachowała się pielęgnowana przez kolejne pokolenia. Zapewne przetrwa jeszcze znacznie dłużej, bo raczej nikt nie wyobraża sobie Japonii bez jej tradycji, które stanowią o niezwykłości i pięknie tego kraju.

Izabela Guszkowska
(izabela.guszkowska@dlalejdis.pl)

^{Fot. pixabay.com}