„Księżyc zza nikabu” - recenzja

Książka Moniki Abdelaziz i Ewy Zarychty to literatura faktu. Każde zdanie napisało tu życie. „Księżyc zza nikabu” to opowieść o tym, na jakie drogi kieruje nas miłość, gdy zechcemy za nią podążyć oraz o tym, jak wygląda codzienność kraju ze stolicą w Kairze. Z polskiego punktu widzenia oczywiście. Okiem obcokrajowców, Europejczyków, kobiet. Bohaterkami i narratorkami są matka i córka, które zdecydowały się na to, aby związać swoje życie i pracę zawodową z Egiptem. Przygoda z Afryką byłaby pewnie przelotna i krótkotrwała gdyby Monika nie oddała serca Aymanowi, obywatelowi państwa tak różnego od Polski… Idąc za głosem uczucia kobieta zdecydowała się zostać jego żoną, praktykującą muzułmanką i przeprowadzić się na stałe do Egiptu. „Mieszkamy na naprawdę ślicznym i bardzo zadbanym osiedlu. Roślinność i zagospodarowanie terenu przypomina hotel. Mamy kilka basenów do dyspozycji, w tym jeden tuż obok domu. Jest cicho, spokojnie. Osiedle jest zamknięte i oddalone nieco od głównej drogi”. Dnie mijają jej na pracy w firmie z branży SPA i wellness oraz na opiece nad synkiem, Mahmoudkiem. Swoimi doświadczeniami i wrażeniami z życia w państwie piramid panie dzielą się z czytelnikami w tej jakże barwnej i wciągającej książce. Każdy wyrobi sobie oczywiście swoje zdanie na temat ich literackiego pamiętnika, bo jak piszą autorki: „Dla jednych to, co napisałyśmy, będzie interesujące, zabawne lub smutne w zależności od sytuacji, dla innych będzie denerwujące, ponieważ być może zrozumieją to odwrotnie”. Niemniej książka na pewno poszerza horyzonty, przybliża kulturę i zwyczaje panujące w Egipcie i choćby dlatego właśnie, warto po nią sięgnąć i zagłębić się w jej treść.

„Księżyc zza nikabu” to siedem interesujących rozdziałów. Poznajemy w nich m.in. jasne i ciemne strony życia muzułmanek oraz różne oblicza egipskich mężczyzn. Przeczytamy o przejściu bohaterki na islam, o tym, jak wygląda życie w rodzinie muzułmańskiej, a także o tym jak Egipcjanie zachowują się  w pracy. „Wczoraj około 13.00 pytam szefa, co jest do zrobienia, bo ta bezczynność jest nie do zniesienia. A on na to, żebym się trochę przespała na kanapie, bo i tak nie ma teraz gości”. Autorki nie ukryły przed nami absurdów życia codziennego. Zdradzają również: jakie oblicze ma Egipt poza kurortami. Całość dopełnia minisłowiczek zwrotów arabskich, przydatnych w lepszym rozumieniu tej przykuwającej uwagę obyczajowości oraz zdjęcia autorek z różnych zakątków Egiptu.

Ciekawych faktów w książce mamy bez liku. Dowiadujemy się np. że: „Egipcjanin mówi prawdę tylko wtedy, kiedy się pomyli”, egipskim kantorem bywa warzywniak, Egipcjanki depilują się karmelem, a w kraju ze stolicą w Kairze, aby beztrosko prowadzić samochód: „wystarczy mieć czyjeś prawo jazdy”, „czasem można nawet posługiwać się prawem jazdy szefa”. „(…) tu mężczyźnie, funkcjonariuszowi, nie wypada przyglądać się kobiecie”. Albo z innej beczki: „Nikt nie wątpi, że każda choroba, wypadek czy jakieś niepowodzenie są wynikiem ludzkiego złorzeczenia”. „Bardzo popularne jest noszenie podkoszulków na lewą stronę, co ma chronić przed rzekomym „złym okiem”.

Nikab. Zasłona na twarz ubierana przez muzułmańskie kobiety. Dzięki Monice i Ewie mamy szanse bliżej poznać kulturę, której ta chusta jest symbolem. Islam, wielbłądy, afrykańskie słońce, wielożeństwo, obrzezanie, tradycje kupieckie, morze, pustynia i długo by jeszcze wymieniać. A w środku tego wszystkiego dwie niezwykłe Polki, dla których słowo: „Egipt” równa się aktualnie: „dom”.

Iwona Trojan
(iwona.trojan@dlalejdis.pl)

Monika Abdelaziz, Ewa Zarychta: „Księżyc zza nikabu”, Gdynia, wydawnictwo Novae Res, 2015