Menstruacja bez tajemnic

Sprawdź, jak zdiagnozować oraz skutecznie wyeliminować ból, a także dowiedz się, jakie są jego przyczyny. 

Miesiączka, czyli co?
Menstruacja lub inaczej krwawienie miesięczne to naturalny proces fizjologiczny, który polega na cyklicznym złuszczaniu się nabłonka macicy (endometrium) pod wpływem zmian stężenia hormonów płciowych. Kluczową rolę odgrywają podczas tego cztery z nich: hormony FSH (hormon folikulotropowy) i LH (hormon luteinizujący), które wydzielane są przez przysadkę mózgową i nazywane często mianem gonadotropin oraz estrogen i progesteron, które są wytwarzane w jajnikach. Z wyjątkiem czasu ciąży, karmienia piersią i zażywania hormonalnych środków antykoncepcyjnych u zdrowej kobiety w wieku rozrodczym menstruacja powtarza się cyklicznie co ok. 26-30 dni (w zależności od czasu dojrzewania pęcherzyka jajnikowego) i trwa średnio około 4-5 dni.

Możliwe ogniska bólu
Objawem pojawiania się menstruacji jest najczęściej ból w okolicy krzyżowej i w dolnej części podbrzusza, rzadziej promieniujący w kierunku ud czy pleców. Mogą również wystąpić wymioty, mdłości, migrena oraz ogólne rozdrażnienie. W niektórych przypadkach procesowi temu towarzyszą biegunki lub problemy z wypróżnieniem. Gdy wszystkie te dolegliwości pojawiają się równocześnie, mówimy o pełnoobjawowym zespole bolesnego miesiączkowania.

Kiedy i dlaczego?
Zazwyczaj związany z menstruacją ból pojawia się na kilka godzin przed wystąpieniem krwawienia lub wraz z nim i może trwać od kilku godzin do kilku dni przy różnym nasileniu. Jego przyczyną są intensywne skurcze macicy, które wywołuje duże stężenie hormonów – prostograndyn. Pobudzają one skurcze mięśni gładkich i tkanek naczyń krwionośnych. Ból może nasilać się w stanach szczególnego stresu. Ma na niego także wpływ niewłaściwa dieta, która jest bogata w kofeinę, duże ilości przetworzonego nabiału, mięsa i cukru, gdyż produkty te powodują wzrost poziomu prostalglandyny.  Ból stanowi także sygnał od organizmu, który informuje o potrzebie odpoczynku i odłożenia na kilka dni obciążających aktywności.

Skuteczny sposób na ból
Jeśli jednak ból pojawia się kilka dni przed menstruacją, utrudnia nam funkcjonowanie w czasie jej trwania i utrzymuje się po jej zakończeniu warto skontaktować się z lekarzem. Leczenie pierwotnie bolesnego miesiączkowania rozpoczyna się od podawania leków przeciwbólowych, które niwelują skurczowe działanie prostaglandyn. Korzystny efekt terapeutyczny w leczeniu bólów menstruacyjnych przynoszą podawane doustnie inhibitory syntezy prostaglandyn – niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), takie jak deksetoprofen czy nimesulid. Ich rola polega na hamowaniu syntezy prostaglandyn w mięśniach miednicy, co przekłada się na złagodzenie bólu. W licznych badaniach po terapii tymi lekami uzyskiwano obniżenie napięcia, częstotliwości i amplitudy skurczów macicy oraz zmniejszenie dolegliwości bólowych w zespole bolesnego miesiączkowania o charakterze pierwotnym.

Kilka prostych metod
Warto także wspomóc się suplementami diety – magnezem, cynkiem oraz witaminą B6. Ból pomagają zredukować także środki rozkurczowe, które łagodzą skurcze macicy. Zawsze jednak należy pamiętać o nieprzekraczaniu wskazanych dawek leków i zachować ostrożność w ich stosowaniu, aby zapobiec obniżeniu krzepliwość krwi i wzmożonemu bądź wydłużonemu krwawieniu. Z kolei niesteroidowe środki przeciwzapalne należy stosować bardzo ostrożnie u osób z niewydolnością nerek, upośledzoną czynnością wątroby, porfirią i zaburzeniami krzepnięcia krwi.

Zapobiegaj, ale nie lekceważ
Jednym ze sposobów zapobiegania dolegliwościom bólowym związanym z menstruacją jest także stosowanie okładów. Przydatny może okazać się termofor z ciepłą, ale nie gorącą wodą, która może nasilać krwawienie. Umieszczamy go na podbrzuszu, dbając jednocześnie o spokój i możliwość odprężenia się. Pomocne w walce z bólem może również okazać się picie ciepłych napojów, szczególnie naparów ziołowych, które zawierają maliny, liście mięty i rumianek. Ograniczmy natomiast spożywanie napojów gazowanych, kawy i czarnej herbaty, a także potraw ciężkostrawnych i zawierających duże ilości soli. Ulgę mogą przynieść ćwiczenia rozciągające, które warto wykonywać przy ulubionej muzyce relaksacyjnej. Jeśli mimo wszystko ból przedłuża się czy występuje trwale, nie wolno go lekceważyć. Jego przyczyną mogą być bowiem wówczas takie schorzenie, jak mięśniaki macicy, torbiel, endometrioza, polipy jajników czy stany zapalne.

^{Fot. Eagle Way
IP}