Rośliny, które „zatrzęsły” światem

Bawełna
Nazywana „białym złotem” bawełna znana była już Majom i Aztekom. Była ona tak ceniona, że starożytny Rzym traktował ją jak towar luksusowy. Jednak dopiero pod koniec XVIII wieku, gdy przerabianie białego puchu stało się możliwe na szeroką skalę, usłyszano o niej w różnorakich innych zakątkach naszego globu. Już na początku XIX wieku bawełna stała się głównym artykułem eksportowym i wielkim bogactwem Ameryki. Aż do zniesienia niewolnictwa w 1895 roku w Stanach Zjednoczonych trwał nieustanny boom, związany z przemysłem bawełnianym. Dziś ubrania  z bawełny to norma, warto jednak pamiętać, ile trudu i niewolniczej pracy w przeszłości kosztowało rozpowszechnienie tego naturalnego surowca.

Tytoń
Pochodząca z Ameryki Południowej roślina z rodziny psiankowatych, nicotiana tabacum, znana powszechnie jako tytoń bez trudu zadomowiła się na innych kontynentach i zyskała ogromne rzesze sympatyków. Przywieziona w XV wieku do Europy przez Krzysztofa Kolumba była popularnym lekiem np. na migrenę oraz stosowanym często przez rolników środkiem owadobójczym. Dziś, mimo, że tytoń szkodzi i zabija, setki milionów ludzi na całym świecie nie wyobraża sobie dnia bez papierosa. I nic nie wskazuje na to, by w przyszłości działo się inaczej.

Kawa
Pochodząca z ziaren kawowca kawa zrobiła światową karierę o jakiej mieszkańcom Etiopii, z której roślina pochodzi na pewno się nie śniło. Niepozorne i wiecznie zielone drzewa i krzewy kawowca, znane już w I wieku p.n.e.,  od XVII wieku stały się źródłem pożądania milionów kawoszy w Europie i innych kontynentach. Ta spożywana w przeogromnych ilościach używka to naturalny „budzik” ludzkości XXI wieku. Nic dziwnego: jej właściwości pobudzające i orzeźwiające są przecież nieocenione.

Ryż
Ta niewymyślna roślina z rodziny wiechlinowatych stanowi pożywienie dla prawie połowy populacji świata. Pochodzące z Chin i Indii zboże cenione było już w starożytności. Wiele razy ratowało bowiem miliony ludzi od śmierci głodowej. Jak wyglądałaby współczesna Azja bez ryżu? Katastroficzne skutki braku oryza sativa aż trudno sobie wyobrazić.

Konopie
Po uważnym zapoznaniu się z historią cannabis sativa nietrudno dojść do wniosku, że konopie odegrały ważną rolę w naszej cywilizacji. Od wieków doceniano właściwości lecznicze tej rośliny oraz wykorzystywano włókna konopne do produkcji szat oraz spodni. Bardzo wiele konopiom zawdzięcza żegluga morska – co zrobiliby bowiem marynarze bez lin i płócien żaglowych  z tego materiału? Mało kto wie, ale uważane za środek odurzający konopie miały również ogromny wpływ na drukarstwo, literaturę i rozwój chrześcijaństwa. To właśnie na papierze z włókien konopnych wydrukowano bowiem w 1455 roku Biblię Gutenberga.

Iwona Trojan
(iwona.trojan@dlalejdis.pl)

^{Bibliografia: Reader’s Digest 8/2015
Fot. pixabay.com}