„Sięgaj jak najdalej” – recenzja

Często zastanawiamy się nad tym, dlaczego jedni osiągają liczne sukcesy, a drudzy (pomimo ogromnych starań i silnej woli) nie są w stanie wybić się wyżej. W gąszczu przeróżnych i często sprzecznych ze sobą informacji, próbujemy znaleźć jedną konkretną metodę, gwarantującą nam powodzenie. Przez lata mówiono nam, że jedyną słuszną drogą jest wąska specjalizacja (skupienie się tylko na jednej, konkretnej dziedzinie) i rozpoczęcie jej nauki w jak najmłodszym wieku. David Epstein, autor książki „Sięgaj jak najdalej”, którą mam dziś okazję recenzować, pochyla się nad tematem osiągania sukcesu i przedstawia nową, jak dotąd, nieznaną szerzej koncepcję.

Amerykański dziennikarz, David Epstein uważa, że to m.in. za pośrednictwem mediów, wykreowaliśmy schematyczny i powtarzalny obraz człowieka sukcesu. Powszechnie w środkach masowego przekazu, przestawia się osiągnięcia i działania danej osoby (np. sportowca) tylko w konkretnej dziedzinie, pomijając całokształt aktywności. To między innymi dlatego, powszechnie uważa się, że skupienie się na jednym, gwarantuje nam powodzenie. Epstein w oparciu o aktualne wyniki badań, wiedzę z psychologii i przykłady sylwetek m.in. znanych sportowców, naukowców i artystów, udowadnia, że warto próbować swoich sił w różnych dziedzinach, aby finalnie odkryć swoje najmocniejsze strony i zrozumieć, w czym mamy szansę zaistnieć.

Epstein szczególną uwagę poświęca sportowcom, artystom oraz naukowcom którzy w dzieciństwie (i nie tylko) próbowali swoich sił w różnych dziedzinach, zanim ostatecznie zdecydowali się, w czym chcą się rozwijać. Jako poparcie proponowanej tezy, dziennikarz opisuje przykład weneckiego sierocińca dla dziewczynek Ospadele della Pieta. Wychowankami tej instytucji były porzucone dzieci (najczęściej przez prostytutki), które od najmłodszych lat w ośrodku uczyły się gry na przeróżnych instrumentach. Wszechstronna edukacja muzyczna i dość elastyczne podejście wychowawców, sprawiły, że mając bogate doświadczenia, dziewczęta dopiero później decydowały, na jakim instrumencie chcą finalnie grać. Weneckie sieroty były fenomenem na przełomie XVII/XVIII wieku. Kierując się pochodzeniem społecznym, powszechnie niewielu wierzyło w ich sukces, prognozując niepowodzenie i ośmieszenie się, tymczasem dziewczęta odnosiły liczne sukcesy, m.in. grając u boku znanego kompozytora Antoniego Vivaldiego.

Przykład wychowanek Ospadele della Pieta to jeden z licznych, które przytacza David Epstein. W innych opisywanych sylwetkach dziennikarz zwraca też uwagę na fakt, że mając doświadczenie z różnych dziedzin, często nawet nieświadomie możemy ją wykorzystać w obszarze, w którym chcemy osiągnąć sukces. Autor pochyla się również nad samym zagadnieniem procesu uczenia się i warunkach jego efektywności.

Publikacja „Sięgaj jak najdalej” jest dla mnie odkrywcza i dająca zupełnie nowe spojrzenie na tematykę sukcesu i kariery. Autor z pewnością dokonał mrówczej pracy, aby zgromadzić i wyselekcjonować materiały do tej książki. Publikacja jest merytoryczna i uwzględniająca wiele szczegółów. Przypuszczam, że „Sięgaj jak najdalej”, jak wszystko w życiu, znajdzie swoich zwolenników i przeciwników. Osobiście uważam, że książka jest ciekawa i warto pochylić się nad przykładami analiz karier opisywanych tu sylwetek. Lektura daje do myślenia i pozwala spojrzeć na wiele spraw z innej perspektywy, np. na to, że sukces można osiągnąć również w późniejszych latach, i nikt ani nic, nie decyduje o tym, kiedy jest na to najwłaściwszy wiek. Mój ulubiony cytat wyniesiony z tego tytułu to: „jeśli ma się otwarty umysł, to wyniesie się coś dla siebie z każdego doświadczenia”.

Ewelina Grzesiuk-Zeler
(ewelina.grzesiuk@dlalejdis.pl)

David Epstein, „Sięgaj jak najdalej”, wyd. Zysk i S-ka, Poznań 2020