Wystawa: Koszycka moderna

Na miłośników europejskiej sztuki, w krakowskim Międzynarodowym Centrum Kultury czeka prawie 80 obrazów i prac graficznych przybliżających dokonania artystyczne twórców, którymi chlubi się dzisiejsza Słowacja. Dzięki ekspozycji: „Koszycka moderna” możemy odbyć podróż w czasie, aż do lat 20 XX wieku i poszerzyć swoją wiedzę na temat tego unikalnego okresu w sztuce naszych sąsiadów. Koszyce to drugie pod względem wielkości miasto na Słowacji. Warto na pewno poświęcić któregoś dnia kilkadziesiąt minut, by dowiedzieć się o nim czegoś więcej, tym bardziej, że wystawę honorowym patronatem objął polski oraz słowacki prezydent.

Na wystawie poczytać można np. o tym, że Koszyce w pierwszej połowie XX wieku były prawdziwym tyglem kulturowym i bardzo dynamicznie rozwijającą się tkanką miejską. Miało to swoje odbicie w pracy artystycznej malarzy, którzy stworzyli wtedy mnóstwo dzieł inspirowanych codziennością. Mistrzowie pędzla nie stronili wtedy od malowania pejzaży czy urokliwych zakątków miasta. Inspirował ich miejski styl życia i kultura spędzania wolnego czasu. Obejrzeć też można obrazy z symbolami cywilizacyjnego postępu np. mostami. Weny dostarczała też twórcom I wojna światowa oraz np. człowiek. Wybierając się na wystawę zobaczyć można ponadto, jak koszycki modernizm w architekturze łączył funkcjonalizm z tradycją. Jak bardzo zmieniały się Koszyce, pokazuje z kolei choćby rycina: „Widok Koszyc” z 1617 roku.

Do Krakowa przywieziono m.in. dzieła takich artystów jak: Konstantin Bauer, Anton Jaszusch, Eugen Kron, Frantisek Foltyn, Geza Schiller, Sandor Bortnyik, Konstantin Kovari. Różnorodność prezentowanych obiektów zwiększa walory estetyczne wystawy oraz sprawia, że każdy powinien znaleźć tam coś, co na dłużej przykuje jego uwagę.

Na wystawie prezentowane są takie obrazy jak: „Pejzaż z drzewem” (autor: Anton Jaszusch), „Staruszka i młoda dziewczyna” (autor: Konstantin Kovari-Kacmarik), „Zmartwienie” (autor: Konstantin Bauer), „Pejzaż z mostem” (autor: Geza Schiller), „Portret dr J. Polaka dyrektora Muzeum Wschodniosłowackiego w Koszycach” (autor: Sandor Bortnyik), „Siła słońca” (autor: Anton Jaszusch). Uwagę przykuwają także prace Eugena Krona, autora grafik poświęconych „nowemu człowiekowi” – mężczyźnie idealnemu, młodemu, atrakcyjnemu i umięśnionemu, który według wizji twórcy ucieleśniał człowieka przyszłości. Warto zatrzymać się ponadto na dłużej np. przy obrazie: „Wieś” Gezy Schillera, „Pejzażu z drzewami” Beli Ulitza, „Studium ćwiczących postaci” Konstantina Bauera. Szkoda też przegapić prace odzwierciedlające codzienne życie w latach 20 XX wieku na Słowacji np. „Wyścig kolarski na 200 km”, uwieczniony w 1927 roku.

Wystawa: „Koszycka moderna” udowadnia, że malarze tworzący w tamtym okresie nie próżnowali. Czym mogą po latach nas zadziwić? Kto zajrzy do Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie, na pewno znajdzie odpowiedź.

Iwona Trojan
(iwona.trojan@dlalejdis.pl)

Fot. Wystawa "Koszycka moderna", Galeria MCK, fot. Paweł Mazur