Tajemnice Flotylli Wiślanej

Z tej okazji Fundacja Do Dzieła! - realizująca projekty nad Wisłą m.in. na należącym do niej statku InfoBarka (iBarka) - proponuje wydarzenia okołorocznicowe, by przedstawić szerszej publiczności dotąd mało znany temat - udział statków rzecznych w potyczkach na Wiśle podczas wojny polsko-bolszewickiej w 1920 roku.

Wydarzenie będzie miało charakter interdyscyplinarny i będzie składało się z multimedialnej wystawy dostępnej na obiekcie od 13 sierpnia do końca sezonu, tj. do 4 października a także spotkań, prelekcji i rejsów z największymi autorytetami w Polsce z kręgu historii żeglugi śródlądowej. Będą nimi kpt. Waldemar Danielewicz, jeden z największych znawców żeglugi śródlądowej w Polsce, prof. Jan Bartelski z Uniwersytetu Warszawskiego, znawca dziejów flotylli rzecznych oraz Sławomir Zagórski, historyk i dziennikarz piszący o historii polskiej wojskowości XX wieku, wybitny znawca działań zbrojnych na rzekach, autor książki "Białe kontra czerwone o marynarzach walczących z bolszewikami"

Wystawa będzie dostępna na tabletach i ekranach LCD na InfoBarce - przybliży przyczyny konfliktu, pokaże walki na rzekach Polesia w 1919/20 roku, powstanie Flotylli Wiślanej w 1920 r., działania flotylli na Wiśle w sierpniu 1920 roku, przedstawi statki biorące udział w walkach, a także dalsze dzieje flotylli.

W ramach wydarzenia odbędą się spotkania i prelekcje poświęcone wybranym tematom:

• 20.08, godz. 18.00

Polscy marynarze w walkach z bolszewikami. Wisła walczy - działania wojenne w 1920 r. - spotkanie ze Sławomirem Zagórski, z udziałem prof. Jana Bartelskiego

• 21.08, godz. 18.00

Flotylla Wiślana w 1920 roku i jej statki - prelekcja kpt. Waldemara Danielewicza

• 21.08

6 rocznicowych rejsów z kpt. Waldemarem Danielewiczem, podczas których będzie można posłuchać o dziejach Flotylli Wiślanej i obejrzeć wystawę. Godzinne rejsy odbędą po warszawskim odcinku Wisły, będzie można skonfrontować historię z dzisiejszą rzeczywistością.

A co działo się na Wiśle w 1920 roku? Przede wszystkim mobilizowano statki cywilne, dzieląc je na Dyony czyli dywizjony. Były cztery dyony A, B, C i D jako rezerwowy, większość jednostek opancerzono i uzbrojono w ekspresowym tempie - te większe w działa lądowe i karabiny maszynowe. Początkowe planowano je obsadzić załogami wojskowymi, ale odmienność warunków nawigacyjnych na Wiśle spowodowała, że pozostawiono część załóg cywilnych razem z marynarzami zawodowymi. Flotylla składała się z 11 statków uzbrojonych i 16 motorówek. Działały one na rozległym obszarze od Dęblina do Torunia. Flotylla odpowiedzialna była za uniemożliwienie przepraw przez Wisłę wojskom bolszewickim. Do pierwszego starcia doszło 14 sierpnia pod Bobrownikami z kozakami z 58 pułku Gaj-Chana. W wyniku walk Polacy stracili uzbrojony statek MONIUSZKO, uzbrojony holownik NEPTUN i cywilny holownik LUBECKI. Jednak do przeprawienia się Sowietów nie dopuszczono. W dniach 17 do 19 sierpnia doszło do starć statków uzbrojonych STEFAN BATORY, MINISTER i WAWEL oraz motorówek uzbrojonych w obronie mostów płockich i samego Płocka. Bohaterstwo marynarzy z załóg statków sprawiło, że nie udało się bolszewikom przeprawić na drugi brzeg Wisły. Flotylla utraciła STEFANA BATOREGO, poległo kilku marynarzy i wielu zostało rannych. W sierpniu 1920 roku w obliczu zbliżania się wojsk bolszewickich do Warszawy został zmobilizowany i wcielony do III Dyonu Flotylli Wiślanej SOBIESKI, uzbrojony w Porcie Czerniakowskim w 2 lądowe działa kalibru 75 mm i 4 karabiny maszynowe. Wypływając 14 sierpnia 1920 roku z portu na Wisłę najechał na budowlę regulacyjną i doznał przebicia poszycia poniżej linii wodnej. Po prowizorycznej naprawie odpłynął pod dowództwem por. mar. Aleksandra Mohuczego do Puław celem naprawy. Na wysokości Góry Kalwarii natknął się on na przeprawiające się przez Wisłę oddziały bolszewickie, z którymi stoczył pojedynek artyleryjski niszcząc przeprawę, po czym odpłynął do Puław, gdzie został naprawiony. We Flotylli Wiślanej swoje losy miały też statki ANDRZEJ ZAMOYSKI, WYSPIAŃSKI, KOPERNIK, MELSZTYN i DUNAJEC i wiele motorówek.

Historia warta jest opowiedzenia - tym bardziej, że wszystkie wydarzenia będą miały miejsce na warszawskiej InfoBarce (iBarce) cumującej przy Przystani Nowa Fala przy bulwarze im. Pattona.

Zapisy na BEZPŁATNE rejsy komentowane w dniu 21.08 z kpt. Waldemarem Danielewiczem:

• Godziny rejsów: 11/12/13/14/15/16

Zapisy: kontakt@infobarka.pl

Fot. Futura PR
Informacja prasowa