Podstawowym zadaniem pokarmu jest dostarczenie energii potrzebnej do przebiegu procesów życiowych organizmu zwierzęcia oraz składników do budowy, regeneracji i utrzymania tkanek. W efekcie analizy wyników licznych badań naukowych powyższa, tradycyjna koncepcja żywieniowa, mająca na celu jedynie pokrycie zapotrzebowania bytowego zyskała obecnie wymiar zapobiegawczy , a wielu przypadkach, także terapeutyczny. Ten nowy wymiar wyznacza koncepcję „zdrowego żywienia”. Koncepcja zakłada dostarczenie profilaktycznie składników pokarmowych, które zmniejszają ryzyko powstania niektórych schorzeń i opóźniają efekty starzenia lub/i dodanie składników które wspomagają przebieg terapii czy rekonwalescencji.
Podstawowe zasady żywienia psów
Odpowiednia dieta powinna być skomponowana względem zapotrzebowania pokarmowego zwierzęcia w zależności od jego wielkości, wieku, stanu fizjologicznego, warunków życia, poziomu aktywności, a także cech rasowych i osobniczych.
Czym zatem karmić psa? Jako dwa różne gatunki, psy i ludzie cechują się zupełnie innymi potrzebami żywieniowymi wynikającymi z różnic w budowie i funkcjonowaniu układu trawiennego. Ponadto psy kierują się innymi kryteriami w doborze pokarmu niż człowiek i są całkowicie przyzwyczajone do monodiety. Dieta przeznaczona dla ludzi jest dla psa zbyt niskostrawna. Często zawiera też szkodliwe dla zwierząt przyprawy, substancje konserwujące oraz zbyt dużą ilość soli i węglowodanów. Dokarmianie psów resztkami z własnego stołu i „ludzkimi” smakołykami może powodować u nich zaburzenia trawienia oraz prowadzić do rozwoju otyłości i związanych z nią schorzeń takich jak cukrzyca, zaburzenia hormonalne, choroby układu krążenia czy układu ruchu. Pamiętajmy, że to co dobre dla nas, niekoniecznie służy naszym czworonogom.
Produkty niebezpieczne, które należy bezwzględnie wykluczyć z diety psa to np. czekolada zawierająca teobrominę. Okres półtrwania, czyli czas
potrzebny na zmetabolizowanie połowy ilości danej substancji, wynosi u ludzi 2 do 3 godzin, natomiast u kota 4,5 a u psa aż 17,5 godziny. LD50 wynosi 100-200 mg/kg masy ciała (czyli 200 g tabliczka czekolady jest potencjalnie śmiertelna dla psa ważącego 20 kg), ale niebezpieczne objawy pojawiają się już przy dużo niższych dawkach, rodzynki i winogrona najmniejsza dawka powodująca już objawy zatrucia i możliwość ciężkiego uszkodzenia nerek wynosi około 2,8 g rodzynek (na kg masy ciała) oraz 19,6 g winogron (na kg masy ciała). Pies po zjedzeniu zaledwie 10-12 sztuk winogron może już wykazywać objawy zatrucia. Co ciekawe olej z pestek winogron oraz polifenole są bezpieczne.
Cebula, czosnek zawierają dwusiarczki, które powodują utlenienie i rozpad czerwonych krwinek, tzw. anemię hemolityczną. Wrażliwość taka wynika ze specyficznej budowy hemoglobiny w erytrocytach psów i kotów, która jest szczególnie wrażliwa na stres oksydacyjny wywoływany dwusiarczkami. To zaledwie 50 g dla zwierzęcia o wadze 10 kg. Szczególnie wrażliwe są koty. Inne produkty to .avocado, migdały, ksylitol (słodzik). Niewskazane jest także podawanie) mleka, wątroby, surowego białka jaj, surowych ryb i surowych warzyw, kości (zwłaszcza z dziczyzny i drobiu)
Domowe jedzenie kontra gotowa karma
Istnieją dwa podstawowe sposoby żywienia psów. Można zdecydować się na samodzielne przygotowywanie posiłków w domu lub skorzystanie z pełnoporcjowych karm gotowych, suchych i mokrych. Bez względu na wybraną opcję najważniejsze jest to, by podawana psu karma dostarczała jego organizmowi odpowiednią ilość białek, tłuszczy, wapnia, fosforu, witamin, mikroelementów i włókna. Składniki te muszą ponadto występować we właściwych proporcjach.
Karmę domową komponuje się z mięsa, warzyw oraz makaronu, ryżu lub innych zbóż, które powinny być poddane obróbce termicznej zdecydowanie poprawiającej ich strawność. Konieczne może być uzupełnianie jej odpowiednimi dodatkami mineralno-witaminowymi. Tego rodzaju posiłki mogą w pełni pokrywać potrzeby żywieniowe psa, ich przygotowanie bywa jednak czasochłonne i kosztowne. Dodatkowym wyzwaniem, zwłaszcza dla właścicieli nie posiadających wystarczającej wiedzy i doświadczenia w zakresie żywienia psów, jest także dobranie właściwych proporcji poszczególnych składników oraz wielkości porcji odpowiednich dla danego zwierzęcia. Przykładowo, dawka pokarmowa dla dorosłego psa średniej wielkości powinna zostać zbilansowana z uwzględnieniem następujących zaleceń: 25 % białka, 12 % tłuszczy, 5 do 7 % włókna pokarmowego, 1,1 % wapnia, 0,8 do 0,9 % fosforu. - mówi Edyta Gierałt, ekspert ds. żywienia Royal Canin. Błędy w komponowaniu domowej diety prowadzą do niedoborów lub nadmiaru określonych substancji w organizmie psa, co odbija się negatywnie na jego zdrowiu i kondycji.
Rozsądną alternatywą dla jedzenia przygotowywanego w domu jest zatem skorzystanie z wysokiej jakości pełnoporcjowych karm gotowych. Są one źródłem wszystkich, odpowiednio zbilansowanych składników odżywczych, których potrzebuje pies, dodatkowa suplementacja jest więc zbędna. Karmy gotowe są łatwe w podawaniu i przechowywaniu. Zamknięte w szczelnych opakowaniach cechują się wyższą trwałością i dłużej zachowują pełnię swoich walorów. Świetnie sprawdzają się w codziennym żywieniu naszych psów, a także podczas wszelkiego rodzaju wyjazdów, w trakcie których samodzielne przygotowywanie posiłków bywa dodatkowo utrudnione lub po prostu niemożliwe. W przypadku karm gotowych możliwe jest precyzyjne odmierzenie właściwych dawek, co pozwala kontrolować wagę psa i zapobiegać rozwojowi otyłości. Ponadto, ze względu na różnorodność dostępnych na rynku karm znacznie łatwiejsze jest dopasowanie ich do indywidualnych potrzeb danego zwierzęcia. – dodaje Edyta Gierałt - Podejście żywieniowe oznacza połączenie w posiłku około 50 składników odżywczych w idealnych proporcjach, dlatego wybierając dietę należy zwrócić uwagę na same składniki – białka, sole mineralne, tłuszcze, węglowodany, witaminy i ich proporcje niż jedynie surowce z jakich pochodzą, czy nazwę produktu.
Do wyboru mamy karmy opracowane między innymi z myślą o psach konkretnej rasy lub wielkości, przewidziane dla szczeniąt, psów dorosłych lub starszych, suk ciężarnych i karmiących, psów sterylizowanych, czy borykających się z problemem nadwagi lub otyłości. W szerokiej gamie karm weterynaryjnych znajdziemy też takie, których podawanie może być elementem terapii wielu chorób, np. cukrzycy, chorób nerek, wątroby, czy serca. W razie wystąpienia u psa nietolerancji pokarmowej, stosując dietę opartą na karmach gotowych zdecydowanie łatwiej wyeliminować z niej składniki potencjalnie uczulające.
Niezależnie od dokonanego wyboru ważne jest, by nie mieszać karmy gotowej z posiłkami domowymi, gdyż wiąże się to z ryzykiem „rozcieńczenia” jej wypełniaczami lub przepełnienia składnikami odżywczymi. Obydwa sposoby żywienia można stosować wymiennie pamiętając zawsze o zachowaniu odpowiedniego okresu przejściowego i właściwym zbilansowaniu karmy przygotowywanej w domu. Zbyt częste i gwałtowne zmiany w diecie nie służą zdrowiu psa. Należy obserwować swoje zwierzę zwracając uwagę na to, jaki sposób żywienia jest dla niego najodpowiedniejszy.
IP