„Paskudna historia” - recenzja

„Paskudna historia” początkowo zdaje się być książką o dojrzewaniu, jednak szybko zmienia się w prawdziwy kryminał, kiedy na małej wyspie zostaje znalezione ciało nastolatki. Morderstwo… Słowo z filmów i książek, słowo z telewizyjnych wiadomości nagle staje się bardziej, niż realne, przestając być abstrakcyjnym pojęciem. W przeważającej części narratorem jest chłopak zamordowanej, szesnastoletni Henry, którego pierwszoosobowa opowieść przeplata się z historią śledztwa. Idylliczna wyspa powoli odkrywa swoje drugie oblicze, pełne tajemnic, dosłownie zabójcze.

W całej opowieści dominuje ponury, mroczny nastrój, pełen przygnębienia i przekonania, że ten świat zmierza ku samozagładzie. Rząd szpiegujący obywateli, przestępcy na usługach polityków, skorumpowani gliniarze, bezmyślni ludzie oddający swoją prywatność wielkim koncernom- to drugoplanowi bohaterowie tej książki.

„Paskudna historia” jest naprawdę paskudna, pełna hiperrealistycznych szczegółów, mroczna i okrutna. W przypadku tej książki autor mówi o hołdzie złożonym amerykańskiej powieści i amerykańskiej kinematografii, więc spodziewać się możemy licznych odniesień, znanych chwytów i intertekstualnych zabaw. Minier, nie waha się zatem sięgać po mocne środki wyrazu, tak lubiane przez Kinga, Mastertona, czy też Koontza.

Dużo też jest w tej prozie patosu, podniosłych scen i nieco sztucznych zachować. Na przykład niezwykła więź łącząca Henrego i jego trójkę przyjaciół stworzona jest obrazami, w których prawdziwość trudno uwierzyć. Autor zawiódł na całej linii, jeżeli chodzi o wiarygodność wykreowanych przez niego nastoletnich bohaterów. To dorośli poprzebierani za nastolatków, sztuczni i mało prawdziwi. Na szczęście ten feler dotyczy tylko tej jednej grupy postaci, reszta nakreślona jest bez zarzutu.

Świetnie udało się także pisarzowi oddać atmosferę narastającego napięcia, każdy z mieszkańców wyspy zdaje się mieć coś na sumieniu, każdy może okazać się mordercą. Powoli staje się jasne, że nikomu nie można ufać, nawet najbliższym…

Zakończenie jest zaskakujące, ale logiczne i sensowne. Wszystkie klocki układają się w spójną całość, więc pomimo kilku usterek „Paskudna historia” jest wciągająca powieścią, po której czytelnik ma ochotę raz na zawsze zrezygnować z Facebooka.

Małgorzata Tomaszek
(malgorzata.tomaszek@dlalejdis.pl)

Bernard Minier, „Paskudna historia”, Rebis, Poznań 2015