Jakie badania diagnostyczne należy wykonać, aby wcześnie wykryć choroby jelit?

Badania małoinwazyjne

Badania krwi

Jednym z podstawowych badań diagnostycznych jest badanie krwi. Przykładowe wskaźniki, na które warto zwrócić uwagę, to poziom hemoglobiny, który może wskazywać na anemię związaną z chorobą jelitową, oraz poziomy markerów zapalnych, takich jak białka ostrej fazy, które mogą sugerować obecność stanu zapalnego w jelitach. Badania krwi mogą również pomóc w identyfikacji niedoborów składników odżywczych, które często występują przy chorobach jelitowych.

Badanie kału

Badanie kału jest jednym z najważniejszych badań diagnostycznych w przypadku chorób jelitowych. Przede wszystkim pozwala ono na wykluczenie infekcji bakteryjnych lub pasożytniczych, które mogą być przyczyną dolegliwości jelitowych. Ponadto, badanie kału może wykazać obecność krwi utajonej, co może sugerować występowanie krwawienia w przewodzie pokarmowym. Badanie kału może również pomóc w identyfikacji nieprawidłowych składników, takich jak tłuszcz lub nieswoiste zapalenie markerów[1].

Badania inwazyjne

Kolonoskopia

Kolonoskopia jest jednym z najbardziej zaawansowanych badań diagnostycznych jelit. Polega ona na wprowadzeniu elastycznego wziernika do jelita grubego, co pozwala na bezpośrednie oglądanie jego wnętrza[2]. Kolonoskopia umożliwia wykrycie zmian strukturalnych, takich jak polipy czy wrzody, które mogą być związane z chorobami jelitowymi. Ponadto, podczas kolonoskopii można pobrać próbki tkanki (biopsję) do dalszej analizy pod mikroskopem, co może dostarczyć ważne informacje diagnostyczne.

Endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego

Endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego jest badaniem, które pozwala na oglądanie przełyku, żołądka i początkowego odcinka jelita cienkiego. To szczególnie przydatne w przypadku podejrzenia chorób takich jak choroba refluksowa przełyku, wrzodziejące zapalenie żołądka czy celiakia. Podczas endoskopii można również pobrać próbki tkanki do biopsji w celu dalszej analizy.

Badania obrazowe

Tomografia komputerowa (TK)

Tomografia komputerowa jest zaawansowaną techniką obrazowania, która pozwala na dokładne zobrazowanie jelit i okolicznych struktur. Jest szczególnie przydatna w wykrywaniu zmian strukturalnych, takich jak guzy, zwężenia czy torbiele. TK może również dostarczyć informacji o ewentualnym rozprzestrzenianiu się choroby poza jelita, na przykład do sąsiednich narządów lub węzłów chłonnych.

Rezonans magnetyczny (MRI)

Rezonans magnetyczny jest inną zaawansowaną techniką obrazowania, która może być stosowana do diagnostyki chorób jelitowych. Dzięki zastosowaniu pola magnetycznego i fal radiowych, MRI dostarcza szczegółowych obrazów jelit i okolicznych tkanek. Jest szczególnie przydatna w wykrywaniu stanów zapalnych, takich jak choroba Leśniowskiego-Crohna oraz w monitorowaniu efektów leczenia.

Podsumowując

Wczesne wykrycie chorób jelitowych jest kluczowe dla skutecznego leczenia i minimalizacji powikłań. Jeżeli odczuwamy dolegliwości jelitowe, warto skonsultować się z lekarzem, który dobierze odpowiednie badania diagnostyczne w zależności od objawów i podejrzeń. W przypadku izolowanych, „lekkich” objawów czasem wystarczają drobne interwencje lekami np. przyjęcie tabletki na wzdęcia. Tabletki takie działają poprzez rozpuszczanie zalegających w jelitach pęcherzyków powietrza. Efekt ten jest dodatkowo wykorzystywany w celu przygotowania się do badania USG. Przyjęcie takiej tabletki zwiększa jakość badania dzięki usunięciu zaciemniających obraz gazów z jelit.

[1]Prudlak, K., M. Szopa, and B. Futoma-Kołoch. "Badanie kału w diagnostyce klinicznej." Laboratorium Medyczne (2018).

[2]Szura, Mirosław. "Kolonoskopia-co warto wiedzieć w 2017 roku. Część I: kwalifikacja i przygotowanie." Medycyna Praktyczna. Lekarz Rodzinny 2 (2017).