„Pokolenie Ikea” – recenzja

„Pokolenie Ikea” to książka oryginalnie wydana w 2012 roku, której druk wznowiono w 2023 roku w związku z premierą filmu nakręconego na jej podstawie. Autorem jest Piotr C., który prowadzi blog o tym samym tytule, przy czym nigdy wcześniej o nim nie słyszałam. Powieść została ponownie wydana z nową okładką i bonusem w postaci wywiadów m.in. z aktorami. Oba te elementy nawiązują do filmu. Dodatkowo przed treścią właściwą pojawił się aktualny wstęp, w którym autor zaprezentował siebie jako osobę inną niż ta, którą był dziesięć lat wcześniej. W świetle fabuły nie sposób nie stwierdzić, że to zmiana na lepsze.

Powieść Piotra C. wzbudza ogromne kontrowersje i zbiera w internecie masę niepochlebnych komentarzy. To właśnie połączenie negatywnych opinii z opisem z tyłu okładki skłoniło mnie do sięgnięcia po „Pokolenie Ikea”. Szybko zauważyłam, że elementy, które innych czytelników – głównie kobiety – rozsierdzają, mnie co najwyżej lekko smucą. Nie czułam wściekłości względem osoby, która podchodzi do relacji damsko-męskich w tak okrutny sposób. Było mi żal, że istnieją ludzie, którzy nie wiedzą, że da się żyć inaczej. Że istnieje inny świat, w którym możliwe są miłość, partnerstwo, wzajemny szacunek i brak płytkiego oceniania innych. Że da się żyć bez zdrad i bezproduktywnej gry w to, kto kogo bardziej i częściej „dojedzie” emocjonalnie.

Dodatkowo to, co oburza innych czytelników, mnie wydało się świetną okazją do zapoznania się z perspektywą patrzenia na świat skrajnie inną od mojej. To jasne, że istnieją ludzie mający kompletnie inne poglądy. Warto jednak ich wysłuchać, zamiast od razu drzeć albo palić książkę. Nie trzeba się przecież z nimi zgadzać. Tego typu opowieści pozwalają przemyśleć osobisty kodeks moralny i stanowią punkt wyjścia do dyskusji. Z drugiej strony trzeba mieć na uwadze fakt, że „Pokolenie Ikea” zostało napisane właśnie po to, by wzbudzać silne emocje, w tym gniew i oburzenie. To nie jest grzeczna książeczka do popołudniowej lektury przy kawusi i kwiatuszkach przyniesionych z łączki.

Bardzo podoba mi się język wykorzystany do napisania książki. Jest świetny! Piotr C. ma oryginalny sposób pisania. (Gdyby używał go do rozprawiania o rzeczach, z którymi się zgadzam, pewnie czytałabym jego blog. Poznawanie innego punktu widzenia ma jednak granice). Tym bardziej bolą mnie drobne błędy, które prawdopodobnie popełnił już w pierwszym wydaniu, a które nie zostały poprawione w tegorocznym. Zapomniałam je zaznaczyć w czasie lektury, a w pamięci niestety zapisał mi się tylko jeden: „w zwodzie” zamiast „we wzwodzie”. Akurat taka osoba powinna znać pisownię takiego określenia.

Błędy niby są drobne i nie przeszkadzają, a przeciętny czytelnik prawdopodobnie nawet ich nie zauważy, niemniej mnie niedopracowanie w tak interesująco napisanej  książce – pod kątem stylu – razi. Innym rodzajem niedopracowania się niedopatrzenia. Na stronach 108-111 główny bohater gra z kolegą w grę polegającą na podawaniu tytułów oldschoolowych bajek. Główny bohater przegrywa, wymieniając „Wilka i zająca”, który już padł. Tymczasem wcześniej została podwójnie wymieniona „Pszczółka Maja”. Można by założyć, iż to bohaterowie nie zauważyli pomyłki, jednakowoż przypuszczam, że zawinił autor. Zdarzyły mu się także niedociągnięcia wyrazowe, np. na stronie 149 w zdaniu: „coś, co przypominało kolarskie spodenki mojego ojca z lat sześćdziesiątych, tylko że w różowe”. W różowe co?

Mimo drobnych błędów w powieści i silnych emocji, jakie towarzyszą dużej części czytelników, „Pokolenie Ikea” zdecydowanie polecam. Uważam, że jest to książka o treści przykrej, ale napisana świetnie i warta przeczytania celem poznania światopoglądu osoby, którą niekoniecznie chciałoby się mieć w gronie znajomych.

Olga Kublik
(olga.kublik@dlalejdis.pl)

Piotr C., „Pokolenie Ikea”, Novae Res, Gdynia, 2023.