Jak palenie papierosów wpływa na jamę ustną?

„Pożółkłe zęby to główny skutek wizualny, który skłania ludzi do rzucenia palenia, jednak niewiele osób ma świadomość, że nałóg ten powoduje w jamie ustnej o wiele więcej szkód” – mówi dr n. med. Agnieszka Laskus, specjalista periodontologii i stomatologii ogólnej.

Palenie papierosów jest niezdrowe – wiedzą o tym wszyscy. Ze świecą szukać palacza, który choć przez chwilę w swoim życiu nie rozmyślał z trwogą do czego może doprowadzić jego nałóg. Liczne kampanie edukacyjne w Polsce i na świecie, a także szereg przeprowadzonych badań, nie pozostawiają złudzeń – palenie fatalnie wpływa na zdrowie całego organizmu – niszczy płuca i serce, sprzyja rozwojowi wielu nowotworów, przyspiesza starzenie i odciska piętno na naszym wyglądzie, np. sprawia, że cera staje się poszarzała, a zęby i paznokcie żółte.

„O tym, jak niezdrowy jest to nałóg, świadczą też drastyczne kroki, które podejmowane są w niektórych krajach. Już w zeszłym roku Nowa Zelandia przyjęła prawo, zgodnie z którym tytoń i papierosy nie mogą być sprzedawane osobom urodzonym od 1 stycznia 2009 roku. To oznacza, że 14-latkowie i kolejne młodsze roczniki nigdy w życiu nie kupią legalnie papierosów w tym kraju. Decydenci zadziałali tam stanowczo, a ich decyzja odbiła się na świecie szerokim echem” - opowiada dr n. med. Agnieszka Laskus, specjalista periodontologii i stomatologii ogólnej oraz współzałożycielka Fundacji Dr Laskus, zajmującej się propagowaniem prozdrowotnych zachowań i edukacji w zakresie higieny jamy ustnej. W październiku tego roku rząd Wielkiej Brytanii ogłosił, że zamierza w swoim kraju przeforsować podobne zmiany w prawie. Działanie to ma doprowadzić do całkowitego wyeliminowania palenia wśród młodych osób do 2040 roku. „Historia dzieje się na naszych oczach” – komentuje ekspertka.

Wpływ palenia na jamę ustną
Jak podaje Centers for Disease Control and Prevention (CDC – agencja rządu federalnego Stanów Zjednoczonych wchodząca w skład Departamentu Zdrowia i Opieki Społecznej), próchnica zębów występuje częściej u osób palących papierosy. Ponad 40% dorosłych w wieku od 20 do 64 lat, którzy obecnie palą papierosy, ma nieleczoną próchnicę zębów. Co więcej, dorośli w wieku 65 lat lub starsi, którzy palą papierosy, są dwukrotnie bardziej narażeni na nieleczoną próchnicę zębów niż osoby, które nigdy nie paliły, a około 43% dorosłych w wieku 65 lat lub starszych, którzy obecnie palą papierosy, straciło wszystkie zęby.

„To naprawdę zatrważające dane i choć pochodzą z Ameryki, w naszym kraju sytuacja nie wygląda lepiej. Obserwujemy to w gabinetach stomatologicznych. Palacze mają zdecydowanie większe opory przed wizytami u dentysty i problemem nie są tylko żółte zęby i wizja moralizatorskiego wykładu ze strony lekarza. Osoby, które palą przykładają mniejszą wagę do zdrowia jamy ustnej” – mówi, bazując na swoim doświadczeniu, dr Laskus. „My naprawdę nie oceniamy, nasze zadanie to pomagać, edukować” – dodaje.
Chociaż świadomość zagrożeń wynikających z tego nałogu rośnie, a liczba osób palących maleje, każdego roku odnotowuje się zbyt wiele zgonów spowodowanych paleniem. Jednak większość ludzi nie myśli o tym, jak palenie negatywnie wpływa na zdrowie jamy ustnej. I nie chodzi tu tylko o przebarwienia zębów czy nieświeży oddech. „Palenie może powodować osłabienie węchu i smaku, powodować przebarwienia na zębach i doprowadzić do halitozy. Układ odpornościowy palaczy ulega osłabieniu, co prowadzi także do osłabienia mechanizmów obronnych przed chorobami jamy ustnej i dłuższej rekonwalescencji po zabiegach chirurgii stomatologicznej. Jeśli palisz, masz większe ryzyko chorób błony śluzowej jamy ustnej (zmiany o charakterze leukoplakii zaliczane do stanów przednowotworowych często występujące na policzkach, języku, podniebieniu), chorób dziąseł i przyzębia, recesji dziąseł, utraty zębów, rozwoju owrzodzeń w jamie ustnej a nawet nowotworu. Takie są fakty” – wymienia dr Laskus.

O wpływie palenia na zdrowie wiemy już bardzo dużo, ale wciąż pojawiają się nowe doniesienia. Długoterminowe badania, przeprowadzone przez naukowców z NYU Langone Medical Center i opublikowane w „International Society for Microbial Ecology Journal” wykazały, że palenie papierosów w drastyczny sposób zmienia proporcje ponad 600 gatunków bakterii zamieszkujących jamę ustną. „Badania te wykazały, że osoby sięgające po papierosy mają znacznie większe, niż niepalący, ilości paciorkowców w jamie ustnej, a to właśnie między innymi one są odpowiedzialne za rozwój próchnicy. Ustalono też, że u palaczy występuje mniej proteobakterii, które pomagają rozkładać toksyczne substancje znajdujące się w dymie tytoniowym” – wyjaśnia dr Laskus. Co oznacza to dla palących? Przede wszystkim większe ryzyko rozwoju chorób jamy ustnej i próchnicy.

„Z badań wynika jednak jeden optymistyczny wniosek. Okazało się, że u osób niepalących od 10 lat mikroflora jamy ustnej była podobna jak u osób niepalących nigdy. To oznacza, że na podjęcie decyzji o rzuceniu palenia nigdy nie jest za późno, do czego zachęcam wszystkich – nie tylko z okazji zbliżającego się nowego roku” – podsumowuje dr n. med. Agnieszka Laskus, specjalista periodontologii i stomatologii ogólnej oraz współzałożycielka Fundacji Dr Laskus, zajmującej się propagowaniem prozdrowotnych zachowań i edukacji w zakresie higieny jamy ustnej.

Fot. Materiały prasowe
Informacja prasowa