Reakcje alergiczne to jedna z najczęstszych przyczyn opuchlizny twarzy. Gdy układ odpornościowy reaguje na alergen, np. pokarm, lek czy ukąszenie owada, komórki tuczne uwalniają histaminę, która powoduje, że naczynia krwionośne stają się bardziej przepuszczalne. W wyniku tego zjawiska płyn przenika do tkanek, powodując obrzęk. Choć reakcje alergiczne mogą być łagodne, w niektórych przypadkach szybko się nasilają i mogą prowadzić do groźnych dla życia objawów, takich jak trudności w oddychaniu czy opuchnięcie gardła.
Jeśli obrzęk występuje nagle i jest intensywny, a dodatkowo pojawiają się trudności w oddychaniu, opuchlizna pojawia się także w okolicach ust, języka lub gardła, należy natychmiast wezwać pomoc medyczną. Może to być reakcja anafilaktyczna, która wymaga natychmiastowego podania adrenaliny i szybkiej interwencji lekarskiej.
Infekcje wirusowe i bakteryjne również mogą powodować opuchliznę twarzy, szczególnie jeśli towarzyszą im inne objawy, takie jak gorączka, zaczerwienienie skóry czy ból. Opuchlizna wynika z reakcji układu odpornościowego, który wysyła białe krwinki i cytokiny do miejsca infekcji. Z infekcją mogą wiązać się różne choroby, takie jak zapalenie spojówek (różowe oko), zapalenie zatok czy infekcje bakteryjne w okolicach zębów i dziąseł (np. ropnie).
Jeśli infekcja jest bakteryjna, najczęściej leczy się ją za pomocą antybiotyków. W przypadku infekcji wirusowych czy grzybiczych, leczenie objawowe, takie jak stosowanie zimnych okładów czy leków przeciwzapalnych, może przynieść ulgę. Warto pamiętać, że nie wszystkie infekcje wymagają antybiotyków — nie działają one w przypadku infekcji wirusowych i grzybiczych.
Zmiany w poziomach hormonów mogą także prowadzić do opuchniętej twarzy. Zjawisko to może wynikać z nadprodukcji kortyzolu, hormonu stresu. W rzadkich przypadkach nadmiar tego hormonu w organizmie prowadzi do zespołu Cushinga, który może powodować opuchliznę twarzy, zwłaszcza w okolicach policzków (tzw. twarz księżycowata). Jednak zespół Cushinga jest bardzo rzadką chorobą, a jej przyczyną są zazwyczaj poważne urazy lub długotrwałe stosowanie leków sterydowych.
Znacznie częstszą przyczyną opuchnięcia twarzy jest niedoczynność tarczycy. W tej chorobie gruczoł tarczowy nie produkuje wystarczającej ilości hormonów, co prowadzi do zatrzymywania płynów w organizmie, a w konsekwencji do opuchnięcia twarzy, zwłaszcza wokół oczu. Niedoczynność tarczycy rozwija się powoli, a jej objawy obejmują także zmęczenie, wypadanie włosów, zaparcia i wrażliwość na zimno. Diagnoza polega na prostym badaniu krwi, a leczenie obejmuje suplementację brakujących hormonów tarczycy.
Spożycie zbyt dużej ilości soli może prowadzić do zatrzymywania wody w organizmie, co objawia się opuchlizną twarzy oraz innych części ciała, takich jak dłonie czy kostki. Sód powoduje, że organizm zatrzymuje płyny, aby zrównoważyć poziom sodu i wody. Niektórzy ludzie są bardziej wrażliwi na sól, co może prowadzić do tymczasowych obrzęków. Problem może się nasilić, jeśli jemy słone potrawy, takie jak fast foody, zupy instant czy pizza, a następnie kładziemy się spać. Woda gromadzi się wtedy w twarzy podczas leżenia na płasko.
Jeśli po zjedzeniu słonych potraw zauważysz opuchliznę twarzy, spróbuj ograniczyć spożycie soli. Jeśli problem nie ustępuje mimo zmiany diety, warto skonsultować się z lekarzem, który pomoże zdiagnozować, czy problem wynika z nadmiaru soli, czy z innych przyczyn.
Opuchnięta twarz może być wynikiem reakcji alergicznych, infekcji, problemów hormonalnych lub nadmiaru soli w diecie. Choć nie zawsze jest to powód do paniki, warto monitorować objawy i jeśli opuchlizna utrzymuje się lub nasila, skonsultować się z lekarzem. Szczególną uwagę należy zwrócić na nagłe i intensywne objawy, które mogą świadczyć o poważniejszych stanach, takich jak anafilaksja czy infekcja bakteryjna. W większości przypadków, po zidentyfikowaniu przyczyny, odpowiednie leczenie może pomóc w szybkim złagodzeniu objawów i szybkim powrocie do zdrowia.
Joanna Adamski
(joanna.adamski@dlalejdis.pl)
Fot. freepik.com