Jak się uwolnić z toksycznego związku?

A jeśli już kobieta natknie się na takiego osobnika, to wyczuwa go intuicyjnie i nawet się nie zbliża. Okazuje się jednak, że sprawy na pozór oczywiste w rzeczywistości nie są czarne i białe, ale charakteryzują się wieloma odcieniami szarości.

Wiecie, z czym kojarzą mi się wszelkiego typu „poradniki życiowe”? Z Bridget Jones, która w pijackim widzie wyrzuca całą pieczołowicie gromadzoną kolekcję do kosza. I, prawdę mówiąc, po przeczytaniu kilku takich poradników, stwierdziłam, że kontener na makulaturę to najlepsze dla nich miejsce. Dlatego ze zdumieniem stwierdziłam, że pozycji Susan Forward nie mam ochoty przerobić na tani papier toaletowy.

„Dlaczego on nie kocha, a ona za nim szaleje” to podręcznik o nowej formie, która mobilizuje czytelniczka (a raczej czytelniczkę, choć nie tylko) do podjęcia próby faktycznego rozrachunku z toksycznym związkiem. Terapeutka Forward, korzystając ze swojego bogatego doświadczenia zawodowego, w pierwszej części określa cechy, którymi odznacza się mizoginista. Tłumaczy również, w efekcie jakich doświadczeń w mężczyźnie rodzi się nienawiść do kobiet. Wylicza także sytuacje, które doprowadzają do tego, że kobiety szukają mężczyzn, którzy nie przypominają księcia z bajki. A wszystko to za pomocą historii poszczególnych pacjentek. Forward bardzo zgrabnie formułuje swoje tezy, potwierdzając je przykładami zaczerpniętymi bezpośrednio z życia. Dzięki temu współczujemy Rosalind, Lorraine, Pauli i wszystkim kobietom, które doświadczyły nieszczęścia związku z mizoginistą.

Druga część zawiera testy i porady, skierowane do kobiet, które pozostają w relacji z nienawidzącymi je mężczyznami. Poradnik Forward miał w założeniu stać się książkową formą terapii. Zamiast cotygodniowych spotkań – test przy kawie i porady do poduszki. Jeśli, oczywiście, partner tego nie zabroni, bo jedną z cech mizoginisty jest potrzeba ciągłej kontroli nad życiem drugiej osoby. Z zestawu prostych pytań i odpowiedzi, których należy sobie samemu udzielić, powinien wyłonić się obraz związku i jego dysfunkcji. Zaskakujące, jak często kobiety nie zdają sobie sprawy, że np. wyznanie „tak cię kocham, że nie możesz iść nigdzie beze mnie”, wcale nie jest oznaką miłości, lecz nienawiści! Dzięki zgrabnie poprowadzonej „terapii” kobieta ma szansę spojrzeć z innej, zdrowej perspektywy na swój związek. I nagle może się okazać, że model relacji, który znamy od rodziców, tak naprawdę stanowi antytezę zdrowej współpracy życiowej dwójki osób i że wcale nie musimy godzić się na stwierdzenie „tak to już w życiu jest”.

Jednak taka forma pomocy to tylko wstęp do prawdziwego uwolnienia się spod władzy mizoginisty. Lata pozostawania w relacji, w której jedna strona układa życie drugiej w myśl swojego scenariusza, osłabia nawet odnoszące sukcesy, zdeterminowane i pewne siebie bizneswomen. Słuchanie ciągłego obwiniania i poniżania potrafi złamać najsilniejszy charakter. Dlatego też Forward proponuje, by „Dlaczego on nie kocha, a ona za nim szaleje” czytały nie tylko kobiety, które już potrzebują pomocy, ale również te, które szukają odpowiedniego partnera (żeby wiedzieć, na co zwracać uwagę), jak i mężczyźni, którzy zauważają, że ich związki się rozpadają, a kolejne kobiety odchodzą coraz szybciej.

Oczywiście, ze względu na ograniczoną objętość, podręcznik wiele spraw spłyca i dopasowuje do przyjętej z góry tezy. Przyznaję jednak, że kilka celnych uwag i obserwacji utkwiło mi w pamięci. W ramach podsumowania i rekomendacji przytoczę jedną z nich, która moim zdaniem najlepiej oddaje sens całości: „Najcudowniejszym darem, jaki możesz ofiarować sobie i każdemu mężczyźnie, z którym się zwiążesz, jest twoje poczucie własnej wartości, a wraz z nim oczekiwanie miłości i dobrego traktowania.” Banalne, ale jednak często o tym zapominamy...

Michalina Guzikowska
(michalina.guzikowska@dlalejdis.pl)

Susan Forward, „Dlaczego on nie kocha, a ona za nim szaleje”, Rebis, Poznań 2011