Rak szyjki macicy - morderca kobiet

Czy można się  przed nim ustrzec?

Tożsamość zabójcy
Odpowiedzialny za wszystko jest występujący pospolicie wirus HPV (jego podtypy) - nazywany inaczej wirusem brodawczaka ludzkiego. Powoduje on nieprawidłowy lub niekontrolowany rozrost komórek nabłonka szyjki macicy. Nie wszystkie z licznych typów HPV powodują raka. Tak naprawdę tylko nieliczne doprowadzają do rozwoju tej choroby. Niestety, odmiany wysokiego ryzyka łatwo przenoszą się choćby przez stosunek seksualny. Nie trzeba wspominać, że częste zmiany partnerów seksualnych znacząco zwiększają prawdopodobieństwo zakażenia. Niepociesza fakt, że prezerwatywy uważane do tej pory jakoś środek na wszystko, nie zabezpieczają przed wirusem. Większość kobiet może zarazić się przed ukończeniem 26 roku życia. Dodatkowymi czynnikami wpływającymi na wystąpienie choroby są: palenie papierosów, promiskuizm, rozpoczęcie współżycia w młodym wieku, przyjmowanie doustnych środków antykoncepcyjnych, przewlekłe zakażenia pochwy.

Objawy
Zakażenie wirusem HPV, jak i objawy samego raka bardzo często występują dopiero po kilku latach od zakażania. Dodatkowo nie istnieje coś takiego jak specyficzne objawy. Jedynie badania cytologiczne mogą w pełni potwierdzić lub zdementować rozpoznanie wirusa /choroby. Choć, jeżeli kobieta cierpi na przedłużone, obfite, nieregularne miesiączki i plamienie pomiędzy miesiączkami, krwawienie w czasie stosunku, krwawienie pojawiające się po przekwitaniu, wszelkie przewlekłe bóle podbrzusza, należy się niezwłocznie udać do lekarza ginekologa, by dowiedzieć się, co jest tego powodem.

Cytologia
Badanie cytologiczne nazywane inaczej rozmazem cytologicznym jest najskuteczniejsza metodą rozpoznawania zakażenia wirusem HPV i zmian chorobowych, w tym raka szyjki macicy. Ginekolog za pomocą specjalnej szpatułki lub szczoteczki pobiera komórki z powierzchni narządu. Następnie pod mikroskopem dokonuje oceny, czy doszło do zmian chorobowych w komórkach, czy też nie. Badanie jest bezbolesne i nie zajmuje więcej niż 5 minut. Optymalnym okresem do przeprowadzenia cytologii jest okres pomiędzy 10 a 20 dniem cyklu. Dodatkowo należy uważać, by nie odbywać badania 4 dni po stosowaniu globulek dopochwowych, 1 dzień po badaniu ginekologicznym. Nie należny również współżyć w dniu badania, zakładać tamponów i płukać pochwy. Ważne jest to, aby nie nie wstydzić się samego badania. Wiele kobiet zostało uratowanych, dzięki temu, że podporządkowały się trzem zasadom: nie bać się pytać, nie wstydzić się, być przygotowaną.Badanie powinno się wykonywać raz do roku przez 3-4 lata po inicjacji seksualnej, a później w odstępach nie dłuższych niż 3 lata.

Profilaktyka
Istnieje szczepionka przeciwko groźnym typom HPV. Zaleca się, by stosowały ją kobiety w każdym wieku. Niezależnie od tego, czy miało się jednego partnera i czy wystąpiło wcześniej zakażenie wirusem. Nie niesie ze sobą żadnego zagrożenia, a daje bardzo duże prawdopodobieństwo uniknięcia zakażenia, a co za tym idzie wystąpienia raka szyjki macicy. Kobiety, które już rozpoczęły życie seksualne, muszą wykonać najpierw badania cytologiczne, dziewice przechodzą badania kwalifikacyjne. Szczepionka jest podawana domięśniowo w 3 dawkach i jest płatna.

Ważna jest również sama świadomość tego, co ci zagraża. Używanie prezerwatyw, choć nie eliminuje zagrożenia zakażenia, to może je zmniejszać. Częste badania cytologiczne pozwalają na wczesne wykrycie zmian i skuteczne ich leczenie. Rezygnacja z palenia papierosów w istotny sposób również ogranicza ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy.

Rak szyjki macicy jest drugim z kolei nowotworem, który zabija kobiety. Każda kobieta jest zagrożona. Warto to sobie uświadomić.

Semko Bayer
(semko.bayer@dlalejdis.pl)