Ciągłe zmęczenie i brak energii — najczęstsze przyczyny i konsekwencje dla zdrowia

Chroniczne zmęczenie i senność: coraz częstszy problem

Czy wiesz, że z zespołem chronicznego zmęczenia mierzy się już ponad 2 mln Amerykanów [1]? Równie duża jest zapewne grupa Polaków, którzy zmagają się z codziennym "rozładowaniem baterii życiowych". Statystycznie problem najczęściej dotyczy osób po 40 r.ż. i dotyka z większą frekwencją kobiet niż mężczyzn [1].

Z uwagi na rosnącą powszechność tego zjawiska, warto się przyjrzeć bliżej temu, co może leżeć u podłoża występowania frustrujących objawów.

Chroniczne zmęczenie a choroby: jakie są najczęstsze przyczyny senności i braku energii?

Lista przyczyn objawów związanych z poczuciem wyczerpania i braku sił witalnych jest długa. Oto przegląd najczęstszych powodów, dla których można odczuwać takie symptomy[1]. Nie zawsze muszą one świadczyć o rozwoju poważnej choroby.

Problemy endokrynologiczne

Na liście "winowajców" ciągłego zmęczenia i senności oraz osłabienia ważne miejsce zajmują problemy związane z hormonami i metabolizmem. Mogą to być przede wszystkim:

• cukrzyca;
• nadczynność lub niedoczynność tarczycy (a także inna choroba tarczycy, czyli Hashimoto);
• niewydolność kory nadnerczy;
• choroba Cushinga.

Problemy neurologiczne

Wśród najczęstszych przyczyn zmęczenia są też problemy z funkcjonowaniem układu nerwowego. Taki objaw pojawia się m.in. przy stwardnieniu rozsianym, chorobie Parkinsona czy narkolepsji.

Problemy onkologiczne i hematologiczne

Brak energii i nadmierna senność mogą być efektem rozwijającego się w organizmie nowotworu złośliwego. Ten objaw może także wskazywać na niedokrwistość, czyli anemię. U jej podłoża leży niedobór żelaza we krwi.

Problemy reumatologiczne

Uczucie zmęczenia towarzyszy też licznym schorzeniom reumatologicznym. Są to np. zapalenie wielomięśniowe, fibromialgia, polimialgia reumatyczna, reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) czy toczeń rumieniowaty układowy.

Problemy sercowe

Omawiany objaw może się pojawić także z uwagi na niewydolność lub zapalenie mięśnia sercowego. Ten kierunek w diagnostyce lekarz może obrać, jeśli brakowi energii towarzyszą np. ból w klatce piersiowej, duszność czy bezdech senny.

Problemy psychiatryczne

Mało energii do działania i ciągła potrzeba snu mogą mieć również podłoże psychiatryczne. Są charakterystyczne np. przy depresji, schizofrenii czy zaburzeniach afektywnych dwubiegunowych.

Niedobór witamin i składników mineralnych

Przy często odczuwanym "braku sił" warto też przyjrzeć się stopniu odżywienia organizmu. W przeciwdziałaniu znużeniu i zmęczeniu istotną rolę odgrywają niektóre witaminy i składniki mineralne.

Jakie witaminy są najlepsze na objawy zmęczenia i braku energii?

Przyczyną ciągłego zmęczenia i osłabienia może być nie tylko chora tarczyca czy problemy metaboliczne. Na kłopoty z brakiem energii mogą wpływać również obniżone ilości witamin i składników mineralnych. Ten fakt powinien jednak zdiagnozować lekarz. Specjalista przy okazji wykluczy inne możliwe powody, dla których czujesz zmęczenie, np. zlecając podstawowe badania krwi.

Na co dzień warto jednak zadbać o właściwą podaż w diecie składników, które są istotne, gdy chodzi o zmęczenie i stres.

Co zatem powinno się znaleźć w Twoim jadłospisie? Składniki, które przyczyniają się do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia to[2]:

• witaminy z grupy B: kwas foliowy, ryboflawina, kwas pantotenowy, witamina B6 i witamina B12;
• witamina C.

Ponadto warto zadbać o odpowiednią podaż magnezu, który m.in. pomaga w  prawidłowym funkcjonowanie układu nerwowego i mięśni, a także o spożywanie odpowiednich ilości żelaza [2].

Kluczowe jest włączenie do diety produktów, które są bogate w wymienione powyżej substancje. Np. dobrym źródłem witamin z grupy B są mięso i jajka, a witaminy C — cytrusy, owoce jagodowe czy warzywa kapustne. Wiele osób decyduje się również na suplementację tych składników. Panie sięgają np. po suplemety diety stworzone z myślą o potrzebach kobiecego organizmu. Przykładowo 1 tabletka suplementu diety Falvit zawiera aż 100% zalecanego dziennego spożycia biotyny i innych witamin z grupy B czy żelaza[3].

Pamiętaj jednak, że jeśli utrzymujesz dobrą dietę i prowadzisz zdrowy tryb życia, a mimo to odczuwasz zmęczenie, warto udać się do lekarza, aby sprawdzić, czy wszystko w porządku ze zdrowiem.

Opracowano na zlecenie partnera Falvit.

[1] Yancey J.R., Zespół przewlekłego zmęczenia — rozpoznanie i leczenie, Medycyna Praktyczna, dostęp online 19.09.23 r.: https://www.mp.pl/medycynarodzinna/artykuly/121832,zespol-przewleklego-zmeczenia-rozpoznanie-i-leczenie

[2] Właściwości witamin opisane na podstawie: ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 432/2012 z dnia 16 maja 2012 r. ustanawiające wykaz dopuszczonych oświadczeń zdrowotnych dotyczących żywności, innych niż oświadczenia odnoszące się do zmniejszenia ryzyka choroby oraz rozwoju i zdrowia dzieci, dostęp online: 19.09.23 r.:https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:02012R0432-20210517

[3] Falvit.pl/falvit, dostęp online 19.09.23 r.