Fizjoterapia tylko dla mężczyzny

Mowa o fizjoterapii urologicznej. Mimo istnienia tej dziedziny, świadomość panów w tym zakresie pozostaje znikoma. Dlaczego tak jest? Czym dokładnie zajmuje się fizjoterapeuta urologiczny i czym wizyta u takiego specjalisty różni się od wizyty u urologa? Mówi o tym mgr Małgorzata Radzymińska, fizjoterapeutka urologiczna krakowskiego Centrum Medycznego Sublimed.

Pacjenci z częstomoczem
Fizjoterapia urologiczna zaopiekowuje pacjentów pod kątem pracy ich mięśni: dna miednicy, brzucha, przepony. Zdarza się bowiem, że problemy zdrowotne zgłaszane przez mężczyzn wynikają z nieprawidłowej pracy tych struktur lub z ich niewłaściwego napięcia. Specjaliści zajmujący się tą dziedziną wymieniają cztery główne grupy pacjentów, którym pomagają w swojej pracy. Najczęstszą z nich są pacjenci z częstomoczem, z ponadnormatywną potrzebą opróżniania pęcherza, co jest związane z naturalnym procesem odbywającym się w ciele mężczyzny wraz z wiekiem, czyli łagodnym rozrostem gruczołu sterczowego (prostaty). Oczywiście, nie u każdego mężczyzny wraz z wiekiem dochodzi do rozwoju tego problemu. - Dotyczy to pewnej grupy pacjentów obciążonych dodatkowymi chorobami, takimi jak nadciśnienie lub miażdżyca, czy też różnymi stanami, jak choćby duża ilość stresu czy siedzący tryb pracy. Praca fizjoterapeuty w takich przypadkach opiera się głównie na uświadamianiu mężczyznom, jak ważna jest aktywność fizyczna, odpowiednie nawadnianie, prawidłowe oddychanie i właściwe nawyki toaletowe. Choć może się to wydawać zaskakujące, pacjenci bardzo często tak do końca nie wiedzą, jak prawidłowo powinni opróżniać pęcherz - jakie praktyki służą, a jakie bywają szkodliwe dla ich pęcherza - tłumaczy Małgorzata Radzymińska.

Problemy z erekcją wynikające z nadmiernego napięcia mięśni dna miednicy
Drugą liczną grupą mężczyzn odwiedzających fizjoterapeutów urologicznych, zdaniem terapeutki dość wymagającą we współpracy, są mężczyźni z zaburzeniami erekcji. Co ciekawe, z reguły są to mężczyźni młodzi. Co z reguły ponosi odpowiedzialność za problem w ich przypadku? - W zdecydowanej większości przypadków jest to nadmierny stres i siedzący tryb życia - mówi fizjoterapeutka CM Sublimed. - W takich przypadkach kluczowa jest współpraca z lekarzami. Sama robię wywiad i sprawdzam pacjenta od strony jego funkcjonowania, natomiast jeśli w trakcie badania okazuje się, że za zaburzenie odpowiada przyczyna będąca poza moim zasięgiem, i że pacjent powinien udać się do seksuologa czy psychologa, wówczas poszerzam diagnostykę lub kieruję go do innego specjalisty.

Przed lub po zabiegu
Kolejną grupą są mężczyźni przygotowujący się, bądź też będący po zabiegu prostatektomii - radykalnego bądź częściowego usunięcia gruczołu prostaty. Często związane jest to z aktywną chorobą nowotworową, a pacjenci tacy są w trakcie lub po chemio- bądź radioterapii.

- Pacjent trafiający do mnie przed czekającym go zabiegiem, przychodzi tak naprawdę w najbardziej odpowiednim momencie. Mamy wówczas możliwość przygotowania do tego, co będzie czekało go już po zabiegu. Zwłaszcza, że mogą pojawiać się wtedy różnego rodzaju powikłania, jak choćby: ból, nietrzymanie moczu, impotencja - zatem różne kwestie, które często bywają dla pacjenta bardzo trudne do przyjęcia, kiedy już się pojawiają. W tego typu sytuacjach jesteśmy w stanie poprawiać ogólny komfort funkcjonowania jeszcze zanim ta sytuacja nastąpi - przekonuje krakowska fizjoterapeutka.

Często pojawiającym się ze strony pacjentów pytaniem jest, czy mogą korzystać z fizjoterapii w trakcie terapii onkologicznej. Jak mówi Małgorzata Radzymińska, jest to wręcz wskazane - zwłaszcza, że w tego typu przypadkach terapia odbywa się we współpracy z lekarzem. - Fizjoterapia ma w takich przypadkach na celu przynieść pacjentowi ulgę w bólu lub łagodzić pojawiający się dyskomfort - dodaje.

Nietrzymanie moczu
Ostatnią z grup pacjentów odwiedzających gabinet fizjoterapeuty urologicznego, są mężczyźni z problemem nietrzymania moczu. W przypadku panów problem może być powodowany przez szereg czynników, wśród których niechlubny prym wiodą czynniki, takie jak łagodny przerost prostaty lub rak tego gruczołu. Jak mówi fizjoterapeutka, sprowadzanie genezy problemu tylko do prostaty, byłoby w tym przypadku zbytnim uproszczeniem. - Przyczyna często tkwi zupełnie gdzie indziej, począwszy po prostu od starzenia się organizmu, lecz również przebytych operacji brzusznych czy innych zabiegów, a także wypadków, w których ucierpiałaby okolica urogenitalna, na nieprawidłowych nawykach toaletowych kończąc - konkluduje Małgorzata Radzymińska.

Jak wygląda współpraca z fizjoterapeutą?
Ze względu na słabą świadomość istnienia dziedziny, o której mowa, przed pierwszą wizytą pacjenci zadają sobie różne, dotyczące jej pytania. Z reguły w ogóle nie wiedzą, czego powinni się spodziewać. Małgorzata Radzymińska rozwiewa wątpliwości, jakie mogą się pojawiać. - Pełna diagnostyka funkcjonalna, jeśli chodzi o zdrowie intymne mężczyzn, powinna składać się z kilku elementów. Po przyjściu pacjenta do gabinetu przeprowadzam z nim obszerny wywiad, wykonuję szereg testów funkcjonalnych powszechnie używanych w fizjoterapii oraz badanie per rectum, następnie badanie USG, aby zobaczyć i ocenić w ten sposób, jak funkcjonują mięśnie. Powinna być też wykonana elektromiografia (sonda wprowadzana do odbytu i elektrony naklejone w rejonie brzucha) czyli diagnostyka funkcjonalna mięśni dna miednicy i brzucha . W ten sposób można sprawdzić, czy praca mięśni pacjenta odbywa się w tym zakresie prawidłowo. To cztery składowe, które powinny stanowić pełną diagnostykę, jeśli chodzi o zdrowie intymne mężczyzn. Dopiero kiedy to jest już wykonane, można przejść do terapii, którą w tym przypadku stanowią ćwiczenia (często wykonywane są pod kontrolą USG oraz przy użyciu sprzętów medycznych), terapia manualna oraz edukacja pacjenta. Odpowiednie dopasowanie elementów terapii jest zawsze uzależnione od konkretnego problemu, z którym zgłasza się pacjent - konkluduje specjalistka.

Czy  badanie per rectum  to konieczność?
Kolejne z często zadawanych pytań tyczy się konieczności wykonywania badania per rectum, które mężczyznom kojarzy się nieprzyjemnie, budzi skojarzenia z wizytą u urologa. - Wahającym się pacjentom zawsze tłumaczę, dlaczego jest to badanie tak ważne - mówi fizjoterapeutka CM Sublimed. - Jako fizjoterapeuci urologiczni sprawdzamy w ten sposób funkcję ważnych z naszej perspektywy mięśni. Jeśli nie mogę sprawdzić tego manualnie, USG nie “podpowie” mi tego, w jakiej kondycji są te mięśnie, jak się napinają i rozluźniają. Dlatego o ile oglądanie i dotykanie części intymnych można pominąć, jeśli pacjent sobie tego nie życzy, o tyle już bez badania per rectum diagnostyka funkcjonalna będzie po prostu niepełna - konkluduje Małgorzata Radzymińska.

Czy fizjoterapeuta dotyka penisa?
Jak zdradza Małgorzata Radzymińska, to pytanie pacjenci również często sobie i jej zadają. - Owszem, dotyka, jednak wyłącznie wtedy, kiedy jest na to zgoda ze strony samego pacjenta i tylko wtedy, kiedy faktycznie jest taka potrzeba. Wygląd czy stan ukrwienia, do tego ewentualnie wszelkie możliwe zmiany, są w stanie udzielić wielu informacji o stanie zdrowia tych struktur. Jeśli więc jest zgoda ze strony pacjenta, fizjoterapeuta urologiczny sprawdza stan jąder, moszny, ewentualnie również - jeśli problem dotyczy prącia - to za zgodą pacjenta, może również dotknąć tej części ciała. Jeśli natomiast pacjent wolałby, aby ocena problemu została dokonana w inny, pośredni sposób wówczas wspomniana wcześniej forma badania nie jest koniecznością - uspokaja fizjoterapeutka.

Co jeszcze warto wiedzieć przed wizytą?
Pacjent trafiający do fizjoterapeuty urologicznego jest już zazwyczaj pacjentem świadomym, który przebył pewną drogę terapeutyczną. - W moim odczuciu należy jednak nieustannie uświadamiać mężczyzn o istnieniu gałęzi fizjoterapii, dzięki której możliwe byłoby oszczędzenie im pewnych etapów, jak choćby przyjmowania nie zawsze potrzebnych leków - mówi Małgorzata Radzymińska.

Wybierając się na pierwszą wizytę do tego typu specjalisty, warto mieć świadomość jeszcze dwóch spraw. Pierwszą z nich jest zabranie ze sobą całej posiadanej dokumentacji medycznej jakkolwiek związanej z dolegliwością, z którą zgłasza się pacjent. Informacje na temat przebytych badań i wizyt u lekarzy różnych specjalizacji są dla fizjoterapeuty zawsze cenną informacją.

Na koniec fizjoterapeutka dodaje również, aby pacjenci mieli świadomość jeszcze jednej kwestii: fizjoterapia niemal zawsze jest procesem. - Rzadko kiedy zdarza się, że podczas jednej wizyty jestem w stanie precyzyjnie zdiagnozować problem pacjenta, poprowadzić terapię i dać zalecenia, aby pacjent mógł następnie opuścić gabinet, rozpocząć ćwiczenia i od razu zacząć zdrowieć. Choć czasami tak się zdarza, to niestety jest to rzadkość. Z reguły potrzebne są w tym celu kolejne wizyty, w trakcie których analizowane są postępy pacjenta, czy wskazywane pewne błędy. Po to, aby ułatwić i usprawnić drogę pacjenta do wyzdrowienia - konkluduje specjalistka.

Informacje o specjalistce:
Mgr Małgorzata Radzymińska - fizjoterapeutka urologiczna i uroginekologiczna. Zajmuje się fizjoterapią urologiczną mężczyzn przy zespołach bólowych miednicy mniejszej, nietrzymaniu moczu, przed i pooperacyjną, przy zaburzeniach erekcji. Specjalizuje się również w fizjoterapii kobiet starających się o ciążę, będących w ciąży oraz po ciąży. Prowadzi terapię przy dysfunkcjach seksualnych, endometriozie, nietrzymaniu moczu. Na co dzień przyjmuje pacjentów w Centrum Medycznym Sublimed w Krakowie.

Fot. Materiały prasowe
Informacja prasowa