Jak gotować w wolnowarze, żeby osiągnąć maksimum smaku

Wolnowar (inaczej „slow cooker” albo „crockpot”) to prosty w obsłudze elektryczny garnek, w którym potrawy przyrządzane są w temperaturze od ok. 75 do 93°C.  Jego działanie polega na powolnym podgrzewaniu umieszczonych w naczyniu składników i utrzymywanie ich przez długi czas w temperaturze poniżej poziomu wrzenia.  Składa się z misy, pokrywy i elektrycznego elementu grzewczego. Jest łatwy w użyciu, szybki i wydajny. Gotującą się potrawę pozostawiamy w naczyniu bez konieczności monitorowania postępu gotowania, bez potrzeby doglądania i mieszania. A na dodatek wolnowary wpływają na obniżenie zużycia prądu. Podczas 8 godzin gotowania nie potrzebują więcej energii niż standardowy piekarnik elektryczny nastawiony na 140°C, na 2 godziny pieczenia mięsa w żaroodpornym naczyniu. Oto kilka wskazówek, które sprawią, że każda potrawa z wolnowara będzie udana.

1. Unikaj przepełniania
Wolnowar powinien być wypełniony tylko w 3/4 całkowitej pojemności. Wkładając składniki, zostawiaj zawsze dwa-trzy centymetry wolnego miejsca na górze, na wypadek, gdyby potrawa zwiększyła swoją objętość. Jeśli misa jest wypełniona po same brzegi, potrawa nie do końca się ugotuje, gdyż temperatura gotowania jest dość niska. Jeśli masz dużą rodzinę i 3/4 pojemności wolnowara wydaje Ci się niewystarczające, lepiej wybierz urządzenie z większą misą. Warto też wiedzieć, że misę należy napełnić przynajmniej do połowy, gdyż danie, zamiast się ugotować może się przypalić.

2. Przyrumień mięso i warzywa
W niektórych przypadkach wcześniejsze przyrumienienie mięsa i warzyw jest uzasadnione, gdyż smak potrawom nadaje karmelizacja uzyskiwana przez smażenie na patelni z dodatkiem tłuszczu. Dzięki temu np. pieczone kawałki mięs są smaczne i soczyste. Warto tak zrobić też w przypadku mielonego mięsa. Przed dodaniem do wolnowaru wrzuć je na chwilę na patelnię i lekko odsącz na ręczniku papierowym. Pozbędziesz się wtedy zbędnych ilości tłuszczu, które mogłyby pogorszyć smak i jakość potrawy.

3. Układaj warstwami
Wszystko, co znajduje się na dnie wolnowaru, ugotuje się bardziej niż składniki znajdujące się z wierzchu. Dobrym pomysłem jest więc umieszczenie twardych, wolno gotujących się warzyw, takich jak buraki, marchew i ziemniaki, na dnie. Potem dopiero należy na tym położyć mięso, a następnie na wierzchu miękkie warzywa, np.: brokuły, szparagi, kalafior czy cukinię, które szybciej się rozgotowują.

4. Podczas gotowania nie otwieraj pokrywy
Czasami kusi nas, żeby to zrobić, ale trzeba się przed tym powstrzymać. Pokrywa musi być przez cały czas gotowania szczelnie zamknięta, bez najmniejszej szczeliny, przez którą mogłaby się wydostawać para. Jeśli otworzymy pokrywę to za każdym razem, trzeba odczekać co najmniej 20 minut, aby wolnowar odzyskał ciepło. Można to zrobić dopiero przed samym końcem, kiedy potrawa jest już ugotowana i trzeba tylko dodać, np. śmietanę, mleko lub jogurt, które podczas dłuższego gotowania mogłyby się zważyć.

5. Ograniczaj płyny
W przeciwieństwie do gotowania w rondlu, smażenia na patelni lub pieczenia w piekarniku, w wolnowarze nie zmniejsza się ilość płynu. Ponadto podczas obróbki cieplnej takie produkty jak mięso i niektóre warzywa, wytwarzają własny sok, co jeszcze dodatkowo wpływa na rozwodnienie potrawy. Dlatego wlewaj do wolnowaru o jedną trzecią mniej wody niż do tradycyjnego garnka. Przestrzegaj tej zasady przede wszystkim wtedy, gdy korzystasz z przepisu, który nie jest opracowany z myślą o wolnowarze.

6. Zagęszczaj sos
Ponieważ sosy nie redukują się same podczas gotowania, istnieją różne sposoby, by uzyskać gęstszy sos. Po pierwsze, zanim włożysz mięso do wolnowaru, możesz je obtoczyć np. w mące ziemniaczanej. Drugi sposób to rozpuszczenie kilku łyżek mąki w niewielkiej ilości wody lub śmietany i dodanie ich 15 minut przed końcem gotowania. Można też pod koniec gotowania nastawić temperaturę w urządzeniu na najwyższą i zdjąć pokrywkę, by odparować nadmiar płynu.

7. Uważaj na mrożonki
Jeśli włożymy zamrożone mięso do wolnowara, to, mimo iż jest on ustawiony na wysoką temperaturę, istnieje ryzyko rozwoju bakterii. Dlatego zamrożone, mięso czy warzywa lepiej rozmrozić, zanim poddamy je wolnemu gotowaniu.

8. Wybierz właściwy moment na przyprawianie potraw.
Smak suszonych ziół i przypraw zanika podczas długiego gotowania. Dlatego najlepiej dodać je 30 minut przed wyłączeniem wolnowara. Z kolei świeże zioła można dodać na początku, ponieważ ich smak i zapach rozwija się dużo wolniej.

9. Dostosuj przepis do wolnowaru
Większość przepisów, które wymagają użycia piekarnika lub kuchenki możesz dostosować do wolnowaru. Zawsze jednak musisz sprawdzić jak dostosować czas gotowania. I tak np. 15-30 minut na patelni, w garnku lub piekarniku przekłada się na 1,5-2,5 godziny w ustawieniu HIGH i 4-6 godzin w ustawieniu LOW.

10. Niektóre składniki lepiej dodawać na koniec
Ryby i owoce morza mogą się szybko rozgotować, dlatego wkładaj je do wolnowaru dopiero ok. 30 minut przed zakończeniem gotowania całego dania. Dzięki temu wyjmiesz je w całości, a nie w formie papki. Podobnie postępuj w przypadku mleka oraz jego pochodnych, które należy dodawać w ostatnim etapie gotowania, tuż przed wyłączeniem wolnowaru.

Fot. Crockpot
Informacja prasowa