Na pierwszy rzut oka: budowa narządu wzroku

Jak działa ludzkie oko? Kilka faktów i ciekawostek.
Nasz mózg posiada dwie wbudowane „kamery" do oglądania świata zewnętrznego: oczy! Żadna nawet najbardziej nowoczesna kamera świata nie jest jednak w stanie dorównać naszym oczom. Zapraszamy do odkrycia z Fielmann tego fascynującego narządu organizmu człowieka.

Z zasady oko działa tak jak kamera: skomplikowany układ optyczny umożliwia powstawanie na siatkówce ostrego obrazu. Promień światła dociera najpierw do rogówki, która to wstępnie wyostrza obraz. Tęczówka reguluje – podobnie jak przesłona w aparacie fotograficznym – wpadanie światła, im bardziej się zwęża, tym mniej światła przedostaje się przez źrenicę. Soczewka oka potrafi dzięki akomodacji wyostrzyć obraz przedmiotów położonych w różnych odległościach. Skupia promienie świetlne tak, że na siatkówce powstaje ognisko. W tym miejscu „pręciki" i „czopki" przekształcają optyczne bodźce świetlne w impulsy elektryczne, które przenoszone są przez nerw wzrokowy do mózgu. Tutaj powstaje obraz, który my widzimy. Droga od światła do obrazu ma fascynujący przebieg.

Budowa oka u człowieka
Budowa anatomiczna oka pokazuje, w jaki sposób ten skomplikowany narząd tworzy układ optyczny z komórek nerwowych, tkanki łącznej, naczyń krwionośnych i włókien mięśniowych oraz załamuje światło odbijane od przedmiotów. Rogówka, ciecz wodnista, soczewka i ciało szkliste działają – w wielkim uproszczeniu - jak soczewka skupiająca. Abyśmy mogli ostro widzieć, zachodzą niezwykle złożone procesy, które do dnia dzisiejszego nie zostały jeszcze w pełni rozpoznane.

Tylko dzięki ścisłej współpracy z mózgiem proces widzenia przebiega z „prędkością światła": aby prosto to ująć: bodźce świetlne przetwarzane są w bodźce nerwowe – nasz mózg tworzy z tego obrazy. Oczy stale dostarczają mózgowi informacji o naszym otoczeniu. Ponad 80 procent wszystkich odbieranych bodźców dociera do człowieka poprzez narząd wzroku.

Budowa oka narząd wzroku

Budowa w skrócie
Gałka oczna (łac. bulbus oculi) ma kształt zbliżony do kuli, jej długość wynosi około 24 mm, waży około 7,5 g i umieszczona jest w oczodole, który ją ochrania. Wypełniona jest gęstą, galaretowatą substancją, składającą się w około 98 procentach z wody. Ponieważ substancja ta jest przezroczysta, nazywana jest również ciałem szklistym (łac. corpus vitreum). Pozostałe dwa procent ciała szklistego stanowią kwas hialuronowy i włókna kolagenowe. Odpowiedzialne są one za galaretowatą konsystencję ciała szklistego. Ciało szkliste wypełnia większą część oka, ale jest także częścią optycznego układu, która zapewnia, iż promienie świetlne bez przeszkód mogą przedostawać się z soczewki oka (łac. lens crystallina, gr. phakos) aż na siatkówkę (retina, z łac. rete).

Wnętrze gałki ocznej otoczone jest kilkoma błonami. Patrząc od zewnątrz do wewnątrz są to twardówka (sklera z gr. skleros), naczyniówka (chorioidea) oraz siatkówka. Twardówka ma biały kolor i dlatego nazywana jest również „białkiem oka". Medyczny termin fachowy „sklera" pochodzi z języka greckiego – „skleros" oznacza „twardy". Oba pojęcia są adekwatne: twardówka jest białą otoczką, która tak jak ściana zewnętrzna spełnia funkcję ochronną. Dzięki ciśnieniu wewnątrzgałkowemu sprawia wrażenie twardej i stabilnej. Otacza oko od położonego w części tylnej nerwu wzrokowego (łac. nervus opticus) aż po znajdującą się z przodu rogówkę (łac. cornea), przez którą wpada światło. Swoją stabilność twardówka zawdzięcza włóknistemu kolagenowi. Nie wszędzie jest jednakowej grubości. W przedniej części oka twardówka jest cieńsza niż w części tylnej. Poza tym posiada dwa „otwory", jeden w przedniej, a drugi w tylnej części gałki ocznej. Tam nerw wzrokowy, wyglądający jak gruby, związany z włókien nerwowych „kabel zasilania" „opuszcza" oko i przenosi informacje do mózgu.
Budowa w skrócie

Soczewka oka (łac. lens crystallina) jest przezroczysta, elastyczna i może zmieniać kształt. Nie zawiera naczyń krwionośnych ani nerwów i zaopatrywana jest w składniki odżywcze tylko przez ciecz wodnistą. Może zmieniać swój dwuwypukły kształt. To oznacza, że: soczewka oka nie jest sztywnym tworem, może dostosowywać swoją siłę łamiącą do skupiania promieni świetlnych. Nastawia się przy tym automatycznie na różne odległości. Nazywamy to akomodacją. By móc zmienić krzywiznę, soczewka oka korzysta z siły mięśni rzęskowych. Grubość soczewki jest uzależniona od danego stanu akomodacji, średnica wynosi około dziesięciu milimetrów.

Soczewka oka zawieszona jest na włóknach obwódkowych (łac. fibrae zonulares) mięśni rzęskowych, przypominających wyglądające jak szprychy gumowe wiązadełka. W wyniku napięcia mięśni ulega spłaszczeniu, gdy chcemy by obraz widziany w dal był ostry. Kiedy mięśnie rzęskowe rozluźniają się, zmniejsza się naprężenie włókien obwódkowych, soczewka staje się bardziej kulista dzięki swojej elastyczności i obiekty znajdujące się w bliży – jak na przykład drukowane litery w gazecie – można dobrze rozpoznać. W ciągu życia soczewka oka traci swoją elastyczność. Staje się twardsza. Jest to przyczyną starczowzroczności (presbiopii), którą jednak można łatwo skorygować przy pomocy okularów do czytania lub okularów progresywnych.

Dowiedz się więcej na temat kolekcjach Fielmann na stronie internetowej marki oraz w sklepach stacjonarnych w Polsce.

Fot. Fielmann
Informacja prasowa




Społeczność

Newsletter

Reklama



 
W tej witrynie stosujemy pliki cookies. Standardowe ustawienia przeglądarki internetowej zezwalają na zapisywanie ich na urządzeniu końcowym Użytkownika. Kontynuowanie przeglądania serwisu bez zmiany ustawień traktujemy jako zgodę na użycie plików cookies. Więcej w Polityce Cookies. Ukryj komunikat