Welcome to the Masquerade, czyli czym jest depresja maskowana?

Paradoks polega na tym, że jest depresją bez typowych objawów tej choroby. Patrząc z perspektywy chorego na pierwszy plan wcale nie wysuwają się charakterystyczne symptomy emocjonalne. Człowiek nie jest przygnębiony, płaczliwy, spadku nastroju również u siebie nie dostrzega. Jednak z jego ciałem dzieje się coś złego, kompletnie nieoczekiwanego. Maski te przybierają postać symptomów fizycznych. Organizm osoby chorej odczuwa ból i różnego rodzaju dolegliwości cielesne, które wydają się być prawdziwe. Bezradni ludzi szukają więc przyczyn u internistów, a w przypadku młodzieży u pediatrów. Oczywiście w miarę upływu czasu apatia i smutek również mogą się pojawić, choć w przypadku depresji maskowanej trudno je dostrzec, gdyż pacjenci sami przed sobą nie przyznają się do takich objawów. Zazwyczaj wypierają lub racjonalizują towarzyszące im emocje co właśnie nazywane jest „maskowaniem

Bezsenne noce - czyli rozregulowany zegar biologiczny

Najczęściej chorzy szukają pomocy w niewłaściwym gabinecie, z którego po serii badań zostają odsyłani ponieważ od strony fizycznej nic im nie dolega. Słysząc takie wieści od specjalistów,(w dalszym ciągu oczywiście odczuwając bóle mięśni czy kołatania serca) paranoicznie sprawdzają w Internecie o czym mogą świadczyć dotykające ich symptomy. Tymczasem w organizmie z powodzeniem rozwija się kolejna maska depresji czyli zaburzenia ludzkiego rytmu biologicznego. Kwestia ta dotyczy różnorodnych życiowych cykli znajdujących się w dolnej części piramidy Maslowa. Kiedy rozregulowuje się nasz rytm snu i czuwania każdy odczuwa skutki trochę inaczej tj.; jedni nie mogą spać wcale albo nie śpią głęboko, ponieważ ich sen jest przerywany, drudzy z trudem zasypiają budząc się bardzo wcześnie lub nie mogąc wstać o czasie. Tudzież rytm łaknienia odbiega od normy tj.; niektórzy tracą apetyt, a inni wprost przeciwnie – całe dnie zmagają się z napadami głodu. Co ważne depresja u kobiet  może maskować się za zaburzeniami miesiączkowania, zaś u mężczyzn może to być całkowita impotencja lub zaburzenia erekcji. Niemniej u wszystkich występuje znaczące obniżenie libido i zubożenie w zakresie częstotliwości kontaktów seksualnych, osoby zmagające się z depresją maskowaną unikają wręcz zbliżeń intymnych.

Leniwa córka lub problematyczny syn? Rodzicu możesz być w błędzie! Depresja maskowana występuje także u dzieci i młodzieży

Wprawdzie najmłodsi zakładają maski inne niż dorośli, lecz to równie poważny problem, co u dorosłych. Depresja maskowana u potomnych jest z zasady nietypowa i trudna do zaobserwowania, a tym samym zdiagnozowania. U małych dzieci przebieg choroby zakrawa o opóźnienie rozwoju; psychicznego, intelektualnego oraz emocjonalnego.

U młodzieży nastoletniej depresja maskowana współgra z apatią, izolacją, buntem i nieposłuszeństwem, czasem nawet dochodzi do zachowań autodestrukcyjnych, takich jak okaleczanie czy myśli i czyny samobójcze. Nauczyciele i pedagogowie zauważają zazwyczaj fobię szkolną i ataki paniki. Nie wolno jednak pomijać typowych dla depresji maskowanej zaburzeń psychosomatycznych, które jako rodzic powinniśmy dostrzec pierwsi tj.; zespołu jelita wrażliwego, przewlekłych bólów głowy, arytmii serca, alergii, zmian skórnych, w ciężkich przypadkach również zaburzeń odżywiania. U "trudnych" nastolatków depresja maskowana objawiać się może eksperymentowaniem z substancjami psychoaktywnymi, które mają za zadanie znieczulić, zmotywować, wyciszyć a niestety w konsekwencji prowadzą do nałogu i wielu uszczerbków na zdrowiu dziecka.

Jeśli chodzi o młodzież niezwykle ważna jest rola rodziców i pedagogów – to oni powinni mieć oczy szeroko otwarte, dostrzec niepokojące zmiany u nastolatka i poszukać specjalistycznej pomocy. Jeżeli więc widzisz, że zachowanie twojego dziecka diametralnie się zmienia; spokojny chłopiec staje się agresywny i unikający, lub aktywna córka nagle przestała wychodzić z domu jeśli nie jest to koniecznie- nie lekceważ takich symptomów. Ten typ depresji z uwagi na niską rozpoznawalność przynosi najwięcej ofiar śmiertelnych wśród młodych ludzi. Gwałtowne, przesadzone reakcje, napady złości, obojętność na wszystko, co dzieje się wokół albo zainteresowanie tematem śmierci – wszystko to może być maską depresji, za którą kryją się problemy psychiczne twojego dziecka.

Symptomy fizyczne mogące świadczyć o chorobie

Jak wcześniej przeczytaliście, jeśli tego typu objawy zostaną wykluczone przez internistów, kardiologów czy neurologów, wówczas warto skonsultować się z psychiatrą;

• bóle w klatce piersiowej, uczucie ucisku i duszenia, kłucie serca;
• specyficzne bóle głowy (uczucie ucisku na mózg, pulsowanie, szum w uszach) wraz z silnym uczuciem niepokoju;
• odczucia bulgotania i przelewania zlokalizowane w różnych narządach, zwłaszcza w wątrobie, żołądku;
• drętwienie, cierpnięcie, pieczenie i palenie różnych części ciała, zwykle kończyn;
• nerwobóle: ból twarzy, nerwu trójdzielnego, kulszowego, splotu krzyżowego czy nerwów międzyżebrowych
• odczucia dyfuzyjne: drętwienie rozchodzące się na całe ciało, przypływy ciepła lub uczucie zimna, swędzenie lub pełzania czegoś po skórze.

Zachorowalność na depresję w Polsce z roku na rok wzrasta w zastraszającym tempie obecnie dotyczy około 18% ludności, maskowana stanowi 6–7% wszystkich zespołów depresyjnych. W 30–40% przypadków pacjenci zgłaszają się najpierw do lekarzy innych specjalizacji niż psychiatra. Jeśli więc kolejny raz usłyszysz, że nic nie dolega Tobie lub Twoim bliskim nie wahaj się sięgnąć po właściwą pomoc.

Margarita Jaworska
(margarita.jaworska@dlalejdis.pl)

^{Fot. freepik.com}