Czasem były to pospolite gry na instrumencie czy tańce, a czasem bardziej wymyślne hobby, jak choćby… swatanie. Ktoś, być może, mógłby pomyśleć, iż to niedorzeczny pomysł, jednak nie Emma Woodhouse, dama mieszkająca nieopodal miasteczka Highbury, która właśnie taki talent odkryła w sobie pewnego zwyczajnego dnia. Choć sama jest przekonana, że nigdy nie wyjdzie za mąż, zauważa, iż udało jej się połączyć swoją guwernantkę i jednocześnie przyjaciółkę w szczęśliwym związku z wdowcem, panem Westonem, co wkrótce doprowadziło do ślubu. Przypisując sobie cały sukces takiego powodzenia, postanawia nie zmarnować daru, a wręcz zacząć go doskonalić. Na swój kolejny cel obiera nową przyjaciółkę, Harriet Smith, niezbyt inteligentną, lecz całkiem pojętną podopieczną pani Goddard. Panna Smith, jak się okazuje, ma, o zgrozo!, fatalny gust do mężczyzn, co Emma natychmiast postanawia zmienić – w końcu związek z prawdziwym, bogatym dżentelmenem jest bardziej korzystny niż ,,chwilowa” fascynacja niesfornym rolnikiem. Niestety, nie wszystko idzie zgodnie z planem, a wkrótce panna Woodhouse sama musi zmierzyć się z własnym ja i zajrzeć w głąb swojego serca.
,,Emma” to komedia obyczajowa, kolejna klasyka powieści, która wyszła spod pióra niezawodnej Jane Austen. Jak zawsze autorka zachwyca eleganckim stylem i mową, subtelnym humorem oraz wciągającą fabułą. Każda ze szczegółowo przedstawionych postaci to barwny charakter, który nie pozostaje obojętnym elementem całej historii i każda z nich w sposób metaforyczny przedstawia uniwersalne prawdy czy wartości. Choć od ukazania się książki minęło mnóstwo czasu, przekaz wciąż pozostaje tak żywy i aktualny, co niezwykle zbliża czytelnika do owej książki i pozwala doskonale ją zrozumieć oraz wczuć się w losy bohaterów.
Powieść to przede wszystkim uniwersum miłości. Autorka w nieoczywisty sposób, z nutką ironii, wyśmiewa wyidealizowane poglądy na romantyczne uczucia, zwracając uwagę na istotną prawdę, że przecież miłość to nie tylko elegancki mężczyzna i piękna kobieta wzajemnie się do siebie uśmiechający, lecz przede wszystkim to nić porozumienia, współpraca i akceptacja. Czasem tę miłość można znaleźć w przystojnym paniczu, a czasem w zwykłym rolniku…
Nie da się przejść obojętnie obok tej powieści, ignorując wyjątkowe starania autorki do przedstawienia obrazu wiejskiego i miejskiego życia ówczesnej Anglii. Bogate opisy, niebanalne dialogi z głębszym przekazem i ukazanie hierarchii społecznej to tylko niektóre z elementów, które pozwolą czytelnikowi przenieść się w czasie.
Ilona Podsiadła
(ilona.podsiadla@dlalejdis.pl)
Jane Austen, ,,Emma”, Wydawnictwo MG, Kraków, 2023