Założenia idące za tym pojęciem oraz związanymi z nim ruchami społecznymi są powszechnie znane. Warto jednak wiedzieć jak zrodziły się feministyczne idee oraz w jaki sposób udało się je spopularyzować. Przedstawiamy listę 3 polskich prekursorek feminizmu.
1. Eliza Orzeszkowa
Polska pisarka pozytywistyczna, autorka m.in. ,,Nad Niemnem’’. Orzeszkowa była osobą zaangażowaną w sprawy polityczne oraz społeczne. Czuła się związana z obozem demokratycznym, pomagała w ukrywaniu i przewożeniu przez granicę Romualda Traugutta, była łączniczką partyzantów, zaopatrywała ich w żywność. Za istotną uznawała również kwestię sytuacji Żydów na ziemiach polskich. W swoich utworach przedstawiała ich problemy z asymilacją w kraju. Orzeszkowa wypowiadała się publicznie o potrzebie zrównania praw kobiet i mężczyzn jako jedna z pierwszych. Rozprawiała o emancypacji w ‘’Kilku słowach o kobietach’’, a o potrzebie zmiany w edukacji kobiet w ,,Marcie’’.
2. Zofia Nałkowska
Jedna z najbardziej znanych polskich pisarek, autorka ,,Granicy’’ i ,,Medalionów’’. Zofia Nałkowska była szeroko wykształconą osobą. Początkowo uczyła się na pensji, potem na Uniwersytecie Latającym. Studiowała tam historię, geografię, ekonomię i językoznawstwo. Nałkowska miała opinię skandalistki. Jej styl życia nie należał w tamtym czasie do typowych dla większości kobiet. Pisała i publikowała swoje dzieła, była niezależna finansowo, dwa razy wyszła za mąż, już w młodości działała w ruchach kobiecych. Podczas pierwszego jawnego Zjazdu Kobiet (w wieku 23 lat) wygłosiła kontrowersyjną przemowę, która przeszła do historii. Zakończyła ją słowami: ‘’Chcemy całego życia!”.
3. Paulina Kuczalska-Reinschmit
Polska działaczka społeczna, wydawczyni i publicystka. W 1907 roku stworzyła Związek Równouprawnienia Kobiet Polskich, którego głównym celem miała być akcja dla uzyskania powszechnego, równego prawa wyborczego bez różnicy płci, narodowości i wyznań, przy bezpośrednim i tajnym głosowaniu. Twierdziła, iż ‘’głosowanie powszechne jest dopiero wówczas, gdy i kobiety głosują”.
Karolina Zych
(karolina.zych@dlalejdis.pl)
Fot. wikipedia