Zatory żylne - dlaczego są tak niebezpieczne i jak im zapobiegać?

Czym jest zator żylny i jakie wyróżniamy jego rodzaje?

Zator żylny to stan, w którym w żyłach dochodzi do powstawania skrzepów krwi, które mogą blokować prawidłowy przepływ krwi. Skrzepy te mogą tworzyć się zarówno w żyłach głębokich, jak i powierzchownych. Zakrzepica żył głębokich, często dotykająca kończyn dolnych, to stan, w którym skrzepy formują się w głębszych naczyniach żylnych, co stanowi poważne zagrożenie zdrowia. Z kolei zakrzepica żył powierzchownych dotyczy mniejszych, bardziej powierzchniowych żył i jest zazwyczaj mniej groźna, chociaż może prowadzić do powikłań, takich jak zapalenie żył. W obu przypadkach zatory mogą prowadzić do groźnej zatorowości płucnej, czyli stanu, w którym zakrzep wędruje do naczyń płucnych, blokując krążenie w płucach.

Jakie są główne przyczyny powstawania zatorów żylnych?

Główną przyczyną zatorów żylnych jest spowolnienie przepływu krwi, które może być spowodowane długotrwałą pozycją siedzącą np. podczas długich podróży samolotem. Innym czynnikiem jest uszkodzenie ściany naczynia krwionośnego, np. w wyniku urazu lub operacji. Zwiększone ryzyko pojawienia się zakrzepów występuje także w czasie ciąży oraz w przebiegu chorób, takich jak choroby układu krążenia czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Warto również wspomnieć o genetycznej skłonności do zakrzepów, która zwiększa ryzyko wystąpienia zakrzepicy. Wiele osób zadaje sobie pytanie, jak nazywa się lekarz od żył, ponieważ jest to specjalista, do którego przychodzimy dość rzadko. Jest nim flebolog.

Poznaj objawy zatorów żylnych, które powinny skłonić do niezwłocznej wizyty u lekarza

Najczęściej występujące objawy zakrzepicy to obrzęk kończyny (zazwyczaj jednej), ból, który nasila się podczas ruchu, a także zaczerwienienie i uczucie ciepła w dotkniętym miejscu. Bolesny obrzęk może być szczególnie niepokojący, zwłaszcza w przypadku zakrzepicy głębokich kończyn dolnych. Jeśli zakrzep oderwie się i wędruje do płuc, mogą pojawić się objawy takie jak ból w klatce piersiowej, duszność, przyspieszone tętno czy kaszel. Te symptomy mogą sugerować zatorowość płucną, co wymaga natychmiastowej interwencji medycznej. Wiedząc jakie są objawy zakrzepicy, należy uważnie obserwować swoje samopoczucie, lub swoich najbliższych.

W jaki sposób diagnozuje się zatory?

Diagnoza zatorów żylnych opiera się na kilku badaniach. Najczęściej stosuje się badania ultrasonograficzne typu Doppler, które umożliwiają ocenę przepływu krwi w żyłach i wykrycie obecności zakrzepów. W bardziej skomplikowanych przypadkach wykonuje się rezonans magnetyczny, który pozwala uzyskać dokładniejszy obraz naczyń. Co więcej, badanie krwi na obecność markerów zakrzepicy (D-dimerów) jest pomocne w potwierdzeniu lub wykluczeniu zakrzepicy, zwłaszcza w stanach podejrzenia zakrzepicy żył głębokich.

Profilaktyka zatorów - czyli jak dbać o swoje żyły?

Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia zakrzepicy, warto dbać o zdrowy tryb życia. Regularna aktywność fizyczna, zwłaszcza w przypadku osób prowadzących siedzący tryb życia, pomaga w utrzymaniu prawidłowego krążenia krwi. Ważne jest również unikanie długotrwałego siedzenia bez przerw, zwłaszcza w podróży - regularne wstawanie i rozciąganie się może znacząco poprawić przepływ krwi w żyłach. W niektórych przypadkach stosuje się również leczenie uciskowe, czyli noszenie specjalnych skarpet uciskowych, które wspomagają pracę żył. Osoby narażone na zator żylny mogą również być poddane terapii farmakologicznej, w której stosuje się leki przeciwkrzepliwe.

Podsumowanie

Zator żylny to poważne schorzenie, które może prowadzić do groźnych powikłań, takich jak zatorowość płucna. Zakrzepica żył głębokich i powierzchownych mają różne nasilenie objawów, ale obie wymagają uwagi. Warto znać objawy i przyczyny zakrzepów, a także pamiętać o regularnej profilaktyce, która może uratować życie. Jeśli pojawią się niepokojące symptomy, takie jak ból w klatce piersiowej czy obrzęk nóg, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem, aby uniknąć poważnych komplikacji i narazić się na najgorsze.