Tran jest koncentratem oleju, który otrzymuje się ze świeżej wątroby dorsza atlantyckiego, jak również innych ryb z rodziny dorszowatych. Bardzo często tranem nazywane są także oleje uzyskiwane z innych ryb, z wątroby rekina. Tran powinni przyjmować w szczególności: dzieci i młodzież w okresie dojrzewania, osoby osłabione, chore i przechodzące rekonwalescencję, w podeszłym wieku oraz osoby, które są narażone na sytuacje stresowe.
Substancje, będące składnikami tranu, pomagają usprawnić pracę układu odpornościowego. Zawarta w nim witamina A uszczelnia oraz regeneruje błony śluzowe, dzięki czemu drobnoustroje chorobotwórcze mają utrudniony dostęp do organizmu. Jest to bardzo istotne w jesienno-zimowym okresie, kiedy jesteśmy szczególnie narażeni na kontakt z bakteriami i wirusami. Witamina A zapobiega również chorobom wzroku, np. zwyrodnieniu plamki żółtej. Jest to bardzo istotne, ponieważ jej niedobór w organizmie może być przyczyną owrzodzenia rogówki, wysychania spojówek czy tzw. kurzej ślepoty.
Nienasycone kwasy tłuszczowe z grupy omega-3 korzystnie wpływają na pracę mózgu, dlatego tran jest polecany dzieciom. Poprawia on pamięć i koncentrację oraz sprawia, że lepiej się rozwijają. Jeżeli chodzi o osoby starsze, preparat ten zmniejsza ryzyko powstania demencji oraz choroby Alzheimera. Bardzo często składnikiem tranu jest również witamina E, która wzmacnia ściany naczyń krwionośnych.
Witamina D zawarta w tranie ułatwia przyswajanie fosforu i wapnia, co wpływa korzystnie na kości i zęby, szczególnie w okresie wzrostu dzieci i młodzieży. U osób w podeszłym wieku może zapobiegać osteoporozie.
Stosując tran nie należy przekraczać dawek zalecanych przez producenta. Jego długotrwałe stosowanie w nadmiernych ilościach może bowiem spowodować przedawkowanie witamin A i D. Następstwem tego może być hiperwitaminoza, objawiająca się m.in.: bólem głowy, brakiem apetytu, zwiększeniem wagi ciała, powiększeniem wątroby czy zaburzeniami neurologicznymi. Tranu nie mogą zażywać osoby, które zmagają się z kamicą nerkową czy przyjmujące leki przeciwzakrzepowe. Nie jest zalecany w trakcie antybiotykoterapii, gdyż wspomaga groźne wirusy i bakterie. Nie należy zażywać go również w okresie letnim, kiedy pod wpływem słońca nasz organizm produkuje we wzmożonej ilości witaminę D.
Beata Jabłońska
(beata.jablonska@dlalejdis.pl)
Fot. pixabay.com