„Narcyz. Jak nie dać się skrzywdzić i jak nie krzywdzić innych” - recenzja

Druga książka Jarosława Gibasa z serii „Mroczna triada” przybliża nam osobowość narcystyczną. Możesz przeczytać tylko publikację „Narcyz. Jak nie dać się skrzywdzić i jak nie krzywdzić innych.”, ale raczej na niej nie poprzestaniesz, bo czyta się ją się tak dobrze, że będziesz chcieć więcej. Autor przystępnym językiem opisuje właściwie wszystko, co chcielibyście wiedzieć o narcyzach, ale boicie się zapytać. Śmiało mogę powiedzieć, że ta książka to kompendium wiedzy i instrukcja obsługi narcyza w jednym. Jarosław Gibas przekopał się za nas przez okazałą bibliografię, wysysając z niej, co najlepsze, i ubrał to w bardzo trafne przykłady z życia wzięte.

Powoli rozpoczyna swoją opowieść od mitu o narcyzie, który jest niejako genezą zaburzenia, a kończy na teście, który pozwoli nam określić, ile w nas samych jest zachowań narcystycznych. Po drodze poznajemy całą plejadę narcystycznych gwiazd, bo narcyz niejedną ma twarz. Samo sklasyfikowanie typów narcyzmu zostało maksymalnie skondensowane do najważniejszych informacji i poparte nierzadko zabawnymi przykładami (choć pewnie osobom z towarzystwa narcyza do śmiechu nie było).

Do tego dostajemy całkiem pokaźną dawkę narzędzi, jakimi narcyz się posługuje. Mimo wielu typów narcyzmu autor przedstawia nam pewne styczne, które są charakterystyczne u osób z tym zaburzeniem. Narcyz, jak wiemy, uwielbia zainteresowanie, karmi się pochwałami, a gdy ktoś ośmieli się podważyć jego zdanie, wytacza cały arsenał przeciwko tej osobie. Potrafi żonglować swoją aprobatą czy okazywaniem uczuć wobec innych, obniża poczucie własnej wartości innych dla podniesienia swojego, manipuluje i stosuje wiele innych strategii. Dlatego, nawet jeśli wydaje nam się, że nie mamy narcyza w swoim otoczeniu, warto poznać jego cechy, bo, jak zauważa autor, epidemia narcyzmu trwa w najlepsze, a narcyzem może być każdy – od szefa, przez małżonka, po rodzica. Najlepszym pomysłem wydaje się ucieczka od takiej osoby, ale gdy w grę wchodzą zobowiązania, wiemy, że nie jest to takie proste, ale i na to autor podaje nam kilka rozwiązań.

Dzięki tej książce poznamy sztuczki, jakie stosuje na nas narcyz w pracy, w domu, za kierownicą, a nawet podczas randki i będziemy wiedzieli, jak się przed nimi uchronić. Tak uzbrojeni możemy go rozpoznać lub przynajmniej być na niego wyczulonym, bo czym innym jest diagnoza narcyza, a czym innym nasze przeświadczenie, że dana osoba nim jest. Dowiemy się też od czego wzięła swój początek epidemia narcyzmu, jaki związek występuje między narcyzmem a anoreksją oraz czy możemy określić, w którym serwisie społecznościowym narcyzów występuje najwięcej.

Wiadome jest, że najlepszym miejscem do szukania narcyzów jest telewizja, polityka i social media. Co ciekawe, autor w swojej książce wcale nie zrzuca epidemii narcyzmu wyłącznie na karb technologii czy social mediów. Raczej głośno zastanawia się, czy to zjawisko zostało przez nie stworzone czy uwypuklone. Świat wirtualny rządzi się innymi prawami, obowiązują tam inne standardy, ale czy to oznacza, że możemy się zgadzać na takie epatowanie cech narcystycznych? A może narcyzów jest więcej niż nam się wydaje, a dzięki technologii po prostu wyszli z ukrycia, szukając jeszcze większego poklasku? Zachęcam do poznania gamy narcystycznych chwytów, uzbrojenia się do walki z nimi, przetestowania siebie oraz analizy możliwych rozwiązań.

Justyna Godyla
(justyna.godyla@dlalejdis.pl)

Jarosław Gibas, „Narcyz. Jak nie dać się skrzywdzić i jak nie krzywdzić innych.”, Helion SA, Gliwice, 2023