„Paryż belle epoque. Sekrety miasta świateł” – recenzja

Autorki książki, Małgorzata Gutowska – Adamczyk i Marta Orzeszyna, zapraszają na spacer po Paryżu, którego już nie ma. Ich wspólne dzieło „Paryż belle epoque. Sekrety miasta świateł” to spojrzenie w przeszłość do czasów dawno minionych i świata, który istnieje już tylko na kartach książek.

Nazwa belle epoque powstała po wojnie i jak podają autorki - była wyrazem tęsknoty za okresem, który przeminął bezpowrotnie. To właśnie w XIX-wiecznym Paryżu rozkwitały nowe idee społeczne i polityczne, a śmiałe przewroty obyczajowe zapowiadały nowy obraz świata. Stolica Francji przyciągała tłumy zagranicznych artystów i naukowców. Miasto świateł miało też swoje mroczne tajemnice, będąc areną głośnych skandali, burzliwych romansów, wielkich tragedii. Ale XIX-wieczny Paryż ma także drugie oblicze, w którym kobiety nie miały praw wyborczych i sprowadzane były przede wszystkim do roli żony i matki. Paryż jawił się miastem kontrastów: z jednej strony panująca bieda a z drugiej postęp. Nic nie stało na przeszkodzie, aby czerpać jak najwięcej z tego, co ma do zaoferowania to magiczne miejsce.

Autorki pochylają się nad smutną historią kobiet we Francji i z dumą prezentują jej najwspanialsze „artystki”, które zdobywały uwagę na salonach i kradły serca w alkowach. Opisują Paryż codzienny, pełen kontrastów i różnic, wypełniony jednocześnie artystami i bogaczami jak i biednymi robotnikami ledwo wiążącymi koniec z końcem. Paryż belle epoque to także okres rozkwitu w historii Paryża, rozwój architektoniczny i kulturalny miasta, który powoli rozpełzał się na całą Francję a z czasem także na Europę. Nie brakuje tutaj również polskiego wątku - autorki wspominają Marię Skłodowską-Curie, Ignacego Paderewskiego czy Stanisława Wyspiańskiego, a także wielu innych artystów, którzy zapragnęli poznać Paryż i zakosztować się w jego blasku.

Początkowo podchodziłam do lektury tej książki nieco sceptycznie i sądziłam, że będzie wiało nudą i archaicznym językiem. Jakże się pomyliłam! Okazało się, że to tak wciągająca literacka podróż, że trudno mi się było od niej oderwać. „Paryż belle epoque. Sekrety miasta świateł” to porywająca podróż w czasie do światowej stolicy sztuki i miłości, tętniącej życiem towarzyskim, naukowym i artystycznej bohemy. Wszystko to - opisane barwnie, ze swadą i znawstwem tematu, ubogacone mnóstwem ilustracji i zdjęć ‒ daje czytelnikowi fascynujący obraz tej pięknej epoki. Chciałabym poznać historie innych miast, w których toczyło się życie w epoce belle epoque.

Klaudia Kwiatkowska
(klaudia.kwiatkowska@dlalejdis.pl)

Małgorzata Gutowska-Adamczyk, Marta Orzeszyna, „Paryż belle epoque. Sekrety miasta świateł”, Rebis, 2023