„Sklep potrzeb kulturalnych po remoncie” – recenzja

„Sklep potrzeb kulturalnych po remoncie” to opowieść o kulturze podhalańskiej przekazanej w lekkiej formie z odrobiną ironii i żartu. Jest to książka całkowicie subiektywna bez naukowego podejścia. Po latach pierwszego wydania pozycja ta przeszła gruntowny remont, dlatego teraz czytelnicy mogą zapoznać się z jej odnowioną wersją. Autor powieści mimo tego, że nie urodził się na Podhalu spędził pierwsze lata nauki w Bukowinie Tatrzańskiej, gdzie uczęszczał do miejscowej szkoły. Były to czasy Bieruta, wobec tego w tych latach panowała powszechna nuda i szara codzienność. Książka jednak zawiera wiele radosnych opowiadań z punktu widzenia dziecka. W trakcie czytania możemy zauważyć różnicę kiedy do głosu dochodzi etnograf, który doskonale poznał podhalańskie tereny oraz ich prawdziwe i fałszywe historie.  

Książka składa się z ponad dwudziestu rozdziałów dotyczących podstawowej wiedzy o góralszczyźnie, obyczajach na Podhalu, szkole, Kościele, Sklepie Potrzeb Kulturalnych, tradycji góralskiej, Pieninach, Muzeum Tatrzańskim i innych elementach życia w górach. W ostatnim rozdziale autor opisuje dalsze lata i współczesny obraz życia w górach. W książce oprócz różnych historii i opisów znajdziemy również w każdym rozdziale zdjęcia zarówno krajobrazów górskich, obiektów przyrodniczych, jak i zabytkowych budynków oraz osób i miejsc, których już nie ma. Sam tytuł książki „Sklep potrzeb kulturalnych” jest intrygujący i jak sam autor przyznaje miał to być jedynie tytuł wstępny. Pierwsza wersja tej książki powstała w 1994 r., a dzisiaj została ponownie odnowiona. Pod względem treści i formy spotkamy się z różnorodnością i dużą porcją krytyki. Jest to doskonała pozycja do tego, aby poznać prawdziwe życie, tradycje, zachowania i obyczaje panujące w górach. Autor sam spędził wiele lat w tych rejonach, dlatego treść jest wiarygodna, opowiedziana zarówno przez etnografa, jak i mieszkańca tamtych okolic. Dzięki temu, jako czytelnicy, możemy dokładnie przyjrzeć się zmianom dokonujących się w górskich realiach. Zarówno dla miłośników Tatr, jak i góralszczyzny tradycyjnej i współczesnej, nawet dla zupełnych laików książka może być idealną okazją do spotkania z góralami. Jest to bardzo oryginalna książka, która może zaciekawić i zainteresować niejednego czytelnika.

Ewelina Makoś
(ewelina.makos@dlalejdis.pl)

Antoni Kroh, „Sklep potrzeb kulturalnych po remoncie”, Wydawnictwo MG, Kraków, 2021.