„Wiara. Autobiografia” – recenzja

Jest to pierwsza część autobiografii, która wciąga od pierwszych stron. To nie tylko relacja z przeszłości, ale również okno na historię literatury i społeczeństwa tamtych czasów. Jedną z rzeczy, która przyciąga czytelnika, jest niezwykła szczerość autora. Witkowski bezceremonialnie odtwarza te czasy, nie upiększając swojej przeszłości. Opisuje swoje dzieciństwo, z jego wadami i zaletami. Ta szczerość i brak owijania w bawełnę nadają książce autentyczności. Czytelnik otrzymuje pełny obraz życia autora.

Język, w jakim napisana jest książka, jest soczysty, barwny i bujny. Witkowski potrafi dostosować go do kontekstu opisywanej sceny, co pokazuje jego wszechstronność jako pisarza. W jednej chwili potrafi pisać z dystansem i dowcipem, a w drugiej opowiadać o poważnych i refleksyjnych tematach. Czytelnik może wczuć się w tę odległą przeszłość, dzięki zmysłowym opisom i hołdowi oddanemu wrażeniom z dzieciństwa autora. Witkowski potrafi doskonale wywołać atmosferę tamtych czasów. Opisuje smaki, zapachy, kolory i dźwięki, które były mu bliskie w dzieciństwie. Czytając jego słowa, można praktycznie poczuć smak tych dawnych czasów. To nie tylko historia, ale także pełne wrażeń zmysłowych doświadczenie.

„Autobiografia. Wiara” to także również swoisty przewodnik po twórczości Witkowskiego. Autor przywołuje swoje wcześniejsze dzieła i buduje mapę swojego własnego literackiego świata. Opowiada czytelnikowi, o których postaciach pisał, jakie tematy podejmował, co go inspiruje. To cenna lekcja dla tych, którzy chcieliby dogłębniej poznać jego twórczość. Autor przywołuje również całą klasykę literatury, którą czytano w tamtych czasach.

Książka jest po prostu kapitalnie napisana – jeśli czytaliście coś Witkowskiego wcześniej, to znacie jego charakterystyczny styl. Witkowski potrafi zmieniać styl narracji w zależności od opisywanego kontekstu – dostosowuje swój język do opisywanej sceny, co pokazuje jego literacką wszechstronność. Uruchamia wszystkie swoje zmysły, co sprawia, że czytelnik praktycznie zostaje zanurzony w tamtych czasach, w tej dziwnej krainie, która na nowo ożywa z jego pamięci. Książka jest pełna emocji, zarówno tych radosnych, jak i tych trudniejszych. Opisywane chwile z dzieciństwa autora są autentyczne i pełne życia. Czytelnik może się śmiać i wzruszać razem z autorem, a czasem nawet trzymać rękę na sercu, gdy opisuje on trudniejsze momenty swojego życia. Witkowski nie unika kontrowersyjnych tematów i szczerych opisów. Czasem jego opisy mogą być drastyczne, ale to sprawia, że czytelnik może lepiej zrozumieć i zaakceptować te aspekty jego życia. Książka jest pełna okrutności dzieciństwa, bez zbędnego cukierkowego otulenia, co sprawia, że czytelnik może zrozumieć, jak dzieci potrafią być bezlitosne i okrutne w swoim zachowaniu.

Warto również zauważyć, że Witkowski nie oszukuje samego siebie. Opisuje, jaki był, czego chciał, czego się obawiał, nie obawiając się ukazania swoich słabości. Jest to przejrzyste i prawdziwe podejście, które wyróżnia tę książkę na tle innych autobiografii. Autor nie robi sobie nic z poprawności, opisując otaczający go świat z pełnym dystansem.

„Autobiografia. Wiara” to nie tylko historia jednego człowieka, to także historia Polski w latach 70. i 80. Książka pozwala czytelnikowi przenieść się w odległą przeszłość i zrozumieć, jakie były realia życia w Polsce w tamtych czasach. Dla miłośników literatury Witkowskiego i tych, którzy chcą poznać jego historię, ta książka jest niezwykle wartościowa. To literacki skarb, który warto odkryć.

Dominika Poroszewska
(dominika.poroszewska@dlalejdis.pl)

Michał Witkowski, „Wiara. Autobiografia”, Wydawnictwo Znak Literanova, 2023.