„Czarne mleko” – recenzja

Z jednej strony książka stanowi zbiór refleksji nad doświadczeniem bycia matką, a z drugiej, wplata w swoją narrację historie innych silnych kobiet, które odniosły sukces w literaturze, ale także zmagały się z własnymi demonami. Autorka nie unika trudnych tematów, takich jak depresja poporodowa czy zmiany tożsamościowe, jakie niesie ze sobą macierzyństwo.

Elif Shafak, będąc pisarką przyzwyczajoną do swobodnego życia i podróży, nagle znajduje się w zupełnie nowej sytuacji po narodzinach dziecka. Nie tylko musi zmierzyć się z codziennością macierzyństwa, ale także stawić czoła depresji poporodowej, która pozbawia ją energii i inspiracji do tworzenia. To właśnie w tej trudnej sytuacji sięga po wsparcie w postaci historii innych pisarek, które dzieląc się swoimi doświadczeniami, dają jej siłę i nadzieję na lepsze jutro.

Książka, choć osobista, dotyka uniwersalnych tematów związanych z kobiecością, macierzyństwem i procesem twórczym. Pokazuje, jak wiele kobiet zmaga się z wewnętrznymi konfliktami, próbując pogodzić różne role życiowe – bycia matką, żoną, pisarką, czy intelektualistką. Elif Shafak kładzie nacisk na to, że każda kobieta ma prawo do swoich emocji, nawet tych trudnych i niepokojących. Jej historia staje się swoistym manifestem dla wszystkich kobiet, które czują się zagubione w labiryncie swoich własnych dążeń i oczekiwań społecznych.

Poprzez opowieści o życiu innych wybitnych kobiet literatury, Shafak stara się ukazać różnorodność doświadczeń oraz wspólną siłę, jaką daje solidarność między kobietami. Odnajduje w ich historiach inspirację i wsparcie, co pomaga jej odnaleźć się w nowej roli matki oraz wrócić do twórczego życia. Przeplatając swoje doświadczenia z refleksjami nad życiem i twórczością innych autorek, tworzy sieć powiązań, która wskazuje na wspólne troski i nadzieje, które łączą kobiety na różnych etapach życia.

Książka nie tylko analizuje emocjonalne aspekty macierzyństwa i twórczości, ale również stawia pytania o to, czy kobieta może być wszystkim jednocześnie – dobrą matką, żoną, gospodynią domową i jednocześnie realizować się jako pisarka. Przez pryzmat historii Elif Shafak widzimy zmagania z odmiennymi wymaganiami społecznymi i osobistymi, które stawiają przed kobietami trudne wybory i dylematy – jest to bardzo istotne spojrzenie na kwestię wyboru pomiędzy stawianiem na siebie i rozwijaniem własnej kariery a kwestią założenia rodziny.

Książka „Czarne mleko” Elif Shafak to hołd złożony kobietom, ich doświadczeniom i siłom, które tkwią w ich wewnętrznym haremie – miejscu pełnym sprzeczności, ale też niezwykłej siły i potencjału twórczego. To lektura, która może dotknąć zarówno serca kobiet, które doświadczyły macierzyństwa, jak i tych, które zastanawiają się nad rolą kobiet w społeczeństwie i sztuce. Choć nie jest to lektura łatwa i lekka, to z pewnością wartościowa i dająca do myślenia, która zostaje w pamięci na długo po zakończeniu lektury.

Dominika Poroszewska
(dominika.poroszewska@dlalejdis.pl)

Elif Shafak, „Czarne mleko”. Wydawnictwo Poznańskie, 2022.