„Jak być zabawnym, a nie śmiesznym” - recenzja

Nigdy też nie przyszło mi do głowy, że ktoś może próbować nauczyć się bycia zabawnym. Zawsze uważałam, że takim się jest albo nie. Czy można się tego uczyć? Mało tego, czy są dobre rady i wskazówki, jak to zrobić? Tu wkracza obiekt recenzji – postanowiłam go sprawdzić, na ile może się komukolwiek przydać.

Trener biznesu Przemysław Kutnyj stara się udowodnić, że uniwersalny klucz do dobrej rozmowy naprawdę istnieje. Swoją książkę kieruje do osób, którym nauka efektywnej komunikacji sprawia kłopoty. Wyszedł z założenia, że to właśnie bycie zabawnym jest tym kluczem. Nie śmiesznym, bo śmieszność jest przypadkowa, niezamierzona, nie daje się kontrolować, a co za tym idzie - nie możemy jej wykorzystać jako narzędzia wywierania wpływu. Umiejętność świadomego wywoływania uśmiechu na twarzach innych, i to dokładnie w momentach, w których będzie nam on sprzyjał - o, to wielka sztuka, której autor próbuje nauczyć.

Poradnik jest krótki, jednak widać, że Kutnyj przekazał w nim to, co chciał. Zrobił to w prostych, żołnierskich słowach, gdy chodzi o części bardziej merytoryczno-poradnikowe. Przeplótł je gawędziarskimi anegdotami, które jednak chwilami mogą wydawać się sztuczne. Przez to czytaniu towarzyszyło mi poczucie, że „coś nie gra”. Łatwo, by coś takiego prowadziło do braku zaufania do słów autora, a więc i sceptycyzmu. Nie jest to książka, która do siebie przekonuje.

Od początku czytania trochę przeszkadzało mi, że autor podszedł do wyjaśniania różnych elementów relacji z ludźmi, np. jak zaczynać rozmowy jakby nie uwzględniając, iż każdy jest inny. Niby to zaakcentował, jednak potem wracał do ogólnych wzorców. Nie uważam tego za pomocne dla nieśmiałych i niepewnych siebie osób.

Wielokrotnie trener wyraźnie zaznaczał swoje zdanie, jak on zachowuje się odnośnie konkretnie omawianej sprawy. Otwarcie podkreślał, że to on tak ma, nie przeniósł tego na innych ani nie pisał, że tak musi być. W ogóle nie pisał o tym, jak wygląda rozmowa idealna. Raczej radził i wskazywał, acz w mocno mentorskim stylu. Mimo to odniosłam wrażenie, że wcale nie udawał kogoś, kto wie wszystko. Wydźwięk nie był zbyt egocentryczny. Po prostu swoje spostrzeżenia, badania i doświadczenie połączył i na podstawie wniosków stworzył ramy rozmów na poszczególne sytuacje. W książce znalazły się nawet tabele i bardziej „graficznie” rozpisany tekst. Ciągu przyczynowo-skutkowego, jak i co działa, nie pominięto. Wszystko jest opisane. I właśnie w tym „wszystkim” czułam pewną sztuczność. Autor opisywał jak zarządzać relacjami, rozmowami (jak je prowadzić), jednak i tak wyszły z tego ogólniki i jedynie jakieś zarysy wyznaczników. Nie wydaje mi się, by miały kogoś naprawdę dobrze nauczyć, jak być autentycznie zabawnym. Mogą jednak pomóc w niebyciu śmiesznym, a to zawsze jakiś plus.

Choć książka nie jest odpychająco pouczająca, czuć w niej ton trenera. Rady i anegdoty nie wydają się  bardzo pomocne, ale nie można powiedzieć, by nie trafiły się też przydatne. Praca Kutnyja jest więc skierowana do osób, które są zupełnie niekompetentne w prowadzeniu rozmów. Da im ona ogólny ogląd i parę ciekawostek, jak można jakiś problem rozwiązać. Jednocześnie trudno się przekonać i wciągnąć w słowa autora, bo sprawiają wrażenie sztucznych. Można więc uznać, że to typowy poradnik na średnio typowy temat. Nie uważam go za warty zaprzątania sobie głowy, a za coś, co można przeczytać w akcie desperacji, gdy ktoś potrzebuje „podstawowych podstaw”.

Kinga Żukowska
(kinga.zukowska@dlalejdis.pl)

Przemysław Kutnyj, „Jak być zabawnym, a nie śmiesznym. Przewodnik po dobrej rozmowie w pracy, w domu, w życiu”, Onepress, 2022.