W tym roku pacjenci w kilku miejscowościach w Polsce będą mogli bezpłatnie skonsultować swoje znamiona w placówkach medycznych, które dołączyły do akcji. Więcej informacji nt. kampanii oraz bezpłatnych badań na stronie Stowarzyszenia Sarcoma.
Czerniak to jedna z najbardziej agresywnych form nowotworów złośliwych skóry. Prognozy dotyczące zachorowalności w Polsce są bardzo niepokojące. Z danychi udostępnionych przez Komisję Europejską wynika, że do 2040 roku liczba zachorowań na raka skóry wzrośnie aż o 24,8%, a umieralność aż o 40% (European Cancer Information System). To oznacza, że do 2040 roku z powodu czerniaka może umierać aż dwa tysiące Polek i Polaków rocznie. Dlatego tak ważna jest profilaktyka i edukacja społeczeństwa nt. samokontroli znamion.
„Świadomość Polaków na temat nowotworów skóry w ostatnich latach znacznie wzrosła. Wciąż jednak ta wiedza nie przekłada się na właściwe zachowania i kształtowanie dobrych nawyków. Najwięcej zachorowań notuje się u osób między 50 a 64 rokiem życia, ale to nie oznacza, że choroba nie dotyka również osób młodszych. To właśnie czerniak jest najczęstszą postacią nowotworu złośliwego u młodych dorosłych w wieku 25-29 lat” – mówi prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski, kierownik Kliniki Nowotworów, tkanek miękkich, kości i czerniaków Narodowego Centrum Onkologii w Warszawie.
Czerniak i czynniki ryzyka
Czerniak powstaje z melanocytów – komórek wytwarzających barwnik zwany melaniną, który powoduje, że skóra ciemnieje w kontakcie z promieniowaniem UV, czyli słońcem lub światłem wykorzystywanym w solarium. Pojawia się najczęściej na skórze – na nogach oraz na plecach i karku, a także na skórze głowy, między włosami. Może również wystąpić w obrębie ust, nosa czy gałki ocznej. ii
Długotrwała i regularna ekspozycja na promienie słoneczne, jasna karnacja, piegi i duża liczba znamion to główne czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na raka skóry. Istotnym czynnikiem może być też historia nowotworowa w najbliższej rodzinie. iii
Rozpoznanie czerniaka
Czerniak może być łatwo rozpoznany, gdyż na ogół pojawia się na powierzchni skóry, a w jego diagnostyce kluczową rolę odgrywa samokontrola.iv Kontrola znamion na skórze, także na skórze głowy i za uszami, jest niezwykle ważna. Należy obserwować istniejące oraz nowo pojawiające się znamiona. Pieprzyki i narośle, które budzą nasz niepokój powinny być niezwłocznie skonsultowane z lekarzem. Naszą szczególną uwagę powinny zwrócić takie właściwości znamion jak asymetryczny kształt, nieregularne brzegi, obecność wielu kolorów, duża średnica czy jakakolwiek zmiana znamienia (zmiana koloru, faktury, wielkości, kształtu).
W samokontroli znamion może pomóc nam ABCDE czerniakav:
Ponadto należy zwrócić uwagę na znamiona znajdujące się na skórze pokrytej tatuażami. Tatuaż nie jest bezpośrednią przyczyną nowotworów skóryvi, ale może być świetnym kamuflażem dla nowych znamion, a także dla czerniaka. Ma to znaczenie również, gdy chcemy laserowo usunąć tatuaż. W niektórych przypadkach zaleca się chirurgiczne usunięcie znamienia występującego na wytatuowanej skórze, zanim przystąpimy do zabiegu laserowego usunięcia tatuażu.vii
Warto pamiętać również o tym, by otoczyć opieką profilaktyczną dzieci i kobiety w ciąży. Źródłem nowotworu skóry u najmłodszych może być przezłożyskowa transmisja nowotworu z matki na dziecko. U dzieci czerniak może powstać nie tylko na wrodzonych znamionach barwnikowych, ale również na skórze bez jakichkolwiek znamion. Nowotwory u dzieci charakteryzują się większym ryzykiem przerzutów, dlatego tak ważne są badania profilaktyczne i kontrola przez rodziców. i
Akcja Miej oko na skórę rusza dalej w Polskę
Jednym z kluczowych elementów kampanii „Miej oko na skórę” będą bezpłatne badania przesiewowe skóry dla mieszkańców mniejszych miejscowości. To właśnie w nich dostęp do lekarzy specjalistów jest znacznie utrudniony. Co ważne wizyty te będą odbywać się bez konieczności posiadania skierowania.
„Z uwagi na ogromne powodzenie ubiegłorocznej akcji i na jej pozytywny wpływ na świadomość zdrowotną Polaków, zdecydowaliśmy się na kontynuację kampanii. W tym roku pacjenci będą mogli bezpłatnie zbadać swoje znamiona w placówkach medycznych, które dołączyły do akcji. Obecnie wiemy, że na przełomie maja i czerwca będziemy w Pyrzycach (woj. zachodniopomorskie), Nowym Targu (woj. małopolskie) oraz Płocku (woj. mazowieckie). O terminach i kolejnych lokalizacjach będziemy informować na bieżąco na naszej stronie oraz w naszych kanałach społecznościowych.” – mówi Szymon Bubiłek, Członek Zarządu Stowarzyszenia Pomocy Chorym na Mięsaki i Czerniaki Sarcoma, organizator akcji.
Mecenasem kampanii „Miej oko na skórę” organizowanej przez Stowarzyszenie Pomocy Chorym na Mięsaki i Czerniaki Sarcoma jest firma Novartis, a partnerem akcji jest Akademia Czerniaka.
Fot. Materiały prasowe
Informacja prasowa