„Ofiara twoim przeznaczeniem” – recenzja

Jest 1931 rok. W Poznaniu w niecodziennych okolicznościach odnaleziony zostaje obraz z podobizną Matki Boskiej. Śledczy myślą, że został on skradziony z któregoś z pobliskich kościołów. Przywrócenie płótna właścicielowi ma pomóc policji w poprawie wizerunku. Nie zdają sobie oni jednak sprawy z tego z jak cennym obrazem się zetknęli. W poznańskim półświatku kwitną interesy. Przedsiębiorczy Tolek Grubiński organizuje wszystko, co może mu tylko przynieść duży zysk. Tym razem jednak jego działalność przyniesie mu wielkie kłopoty. Lokalny przemytnik i drobny złodziejaszek skończył z kulą w brzuchu, a poszukiwania jego bagażu przynoszą niesamowite odkrycie. W tym samym czasie do stolicy Wielkopolski przyjeżdża Major Richard Böhm, szef niemieckiej delegacji handlowej. Komisarz Antoni Fischer otrzymuje rolę przewodnika gości po mieście, jego zadaniem jest także odkrycie prawdziwego celu ich przyjazdu.

Autor zabiera nas w kolejną pełną emocji podróż w przeszłość do międzywojennej Polski. Ożywia ją swoim charakterystycznym gawędziarskim stylem pełnym poczucia humoru. Opowiada historię, która dostarcza pierwszorzędnej kryminalnej rozrywki. Miejsce akcji, jakim jest Poznań, nie jest jedynym miastem, z którym spotkamy się w tej książce. Tym razem Fisher zagości również w Bydgoszczy. Oprócz ekipy śledczej Fiszera poznamy Tolka Grubińskiego, który jest człowiekiem interesu. Zastrzelony złodziejaszek, który został znaleziony niedaleko granicy z Niemcami, skradziony obraz, a także podejrzane działania Niemców i wizyta gości z zachodu doskonale łączą ze sobą pracę policyjną i wywiadowczą. Autor z dużą dawką ironii ukazuje ludzkie wady, które mimo upływu lat pozostają wciąż takie same. Jest to ósma już część cyklu tego retro kryminału. Styl w jakim została napisana ta książka jest nienaganny, a charakterystycznym elementem jest ironiczny humor. Poznań z okresu międzywojennego przedstawiany przez autora w tej książce ma w sobie coś magnetycznego. Fascynujące jest to, jak autor pisze o funkcjonowaniu obok siebie dwóch społeczeństw o różnych narodowościach. Jest to tak realnie przedstawione, że możemy się czuć niejako naocznymi świadkami tych czasów. Atutem tej książki jest także poznańska gwara, którą można często spotkać w tekście.

„Ofiara twoim przeznaczeniem” jest kryminałem retro napisanym z większą lekkością niż inne współczesne książki tego gatunku. Nie przytłaczają nas tutaj wątki historyczne, natomiast społeczne i kryminalne wciągają i zachęcają do poznania finału tej historii, która z pewnością wielu zaskoczy.

Ewelina Makoś
(ewelinamakos@dlalejdis.pl)

Ryszard Ćwirlej, „Ofiara twoim przeznaczeniem”, Wydawnictwo Czwarta Strona, Poznań, 2023.