„Pan Gawen i Zielony Rycerz, Perła, Pan Orfeo” - recenzja

Rozpoczynając lekturę, czytelnik od razu natyka się na jej wyjątkowe rozpoczęcie. Początek tomu stanowi bowiem przedmowa autorstwa Christophera Tolkiena, które jest niczym karta informacyjna o całym dziele tłumaczonym przez jego ojca. Kolejnym rozdziałem jest natomiast wyjątkowy wstęp do historii „Pana Gawena i Zielonego Rycerza”, „Perły” i „Pana Orfeo” napisany przez J.R.R. Tolkiena, który wprowadza w tematykę każdego z trzech zawartych w tomie utworów.

Zbiór „Pan Gawen i Zielony Rycerz, Perła, Pan Orfeo” zawiera w sobie oryginalne anglojęzyczne przekłady wykonane przez samego J.R.R. Tolkiena oraz ich polskie tłumaczenia. Dzięki temu książka jest dostępna zarówno dla czytelników, którzy chcą poznać ich starsze, angielskie wersje, jak i dla tych, którzy nie znają tego obcego języka, bądź chcą przeczytać przekłady w języku polskim. Na każdej „lewej” stronie znajduje się tolkienowskie tłumaczenie, niejednokrotnie opatrzone komentarzem napisanym przez syna pisarza, a na „prawej” odpowiadające wersji brytyjskiej tłumaczenie danego fragmentu w języku polskim.

Pierwsze dwa poematy „Pan Gawen i Zielony Rycerz” oraz „Perła” to dzieła artysty nieznanego z imienia i nazwiska. Pierwszy z nich stanowi jedną z najbardziej znanych legend arturiańskich i stanowi opowieść o postępowaniu i normach w czasach Króla Artura. Główny bohater odzwierciedla ponadczasowe postawy, takie jak prawdomówność, honor czy wierność. „Perła” natomiast to przypowieść z rozważaniami o tematyce religijnej.

Ostatni z utworów, noszący tytuł „Pan Orfeo”, to swego rodzaju romans, który może być uznany za średniowieczną wersję historii Orfeusza i Eurydyki. Historia ta zawiera również motywy folklorystyczne charakterystyczne dla kultury celtyckiej.

Książka wydana jest w twardej oprawie, co nadaje jej klasycznego uroku i sprawia, że jest niezwykle wygodna w lekturze.

Po zakończeniu „Pana Gawena i Zielonego Rycerza”, „Perły” i „Pana Orfeo” jestem w stanie stwierdzić, że utwory te mogą być doskonałą lekturą zarówno dla czytelników, którzy lubią czytać poezję, dla tych, którzy interesują się legendami arturiańskimi, jak i dla tych, którzy uwielbiają twórczość Tolkiena. Zdecydowanie polecam tę publikację.

Magdalena Chmielewska
(magdalena.chmielewska@dlalejdis.pl)

J.R.R. Tolkien, „Pan Gawen i Zielony Rycerz, Perła, Pan Orfeo”, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa, 2025.