„Edgar Allan Poe. Ciemna strona Księżyca”- recenzja

John Tresh koncentruje się w swojej książce na trzech wątkach. Opisując rozwój nauki i literatury w pierwszej połowie XIX wieku, kreśli jednocześnie tło dla życia prywatnego i zawodowego swojego bohatera, by przejść do analizy  jego twórczości. Dzięki takiemu ujęciu otrzymujemy pełny obraz zarówno czasów w których tworzył Poe, jak i jego wpływu na literaturę i naukę (trzeba jednak zaznaczyć, że fragmenty koncentrujące się na analizie prozy pisarza są pisane językiem odbiegającym od języka lekkich biografii i wymagają nieco wysiłku przy lekturze).

Tresh wydobywa na światło dzienne nieznane fakty z życia prywatnego i literackiego Poe, niektóre z nich bywają naprawdę zaskakujące, jak choćby słabość do alkoholu i hazardu, czy też fakt, że był to autor niezwykle zasłużony dla początków literatury science-fiction. Książka ukazuje nam złożony obraz człowieka wielu talentów, dysponującego ogromną wiedzą na różnorakie tematy, doskonałego naukowca i wnikliwego obserwatora otaczającej go rzeczywistości.

To biografia w której niezwykle wyraźnie pokazany jest wpływ, jaki miał rozwój nauki na literaturę Poe: nie na darmo jest to przecież autor uznawany za prekursora współczesnej powieści kryminalnej czy też powieści grozy. Autor, analizując twórczość tego amerykańskiego pisarza, pokazuje, że nie można jej czytać tylko jako fragmentu romantycznego dziedzictwa, ale ukazuje jej złożoność, wielowymiarowość, a przede wszystkim innowacyjny i nowatorski charakter.

Koniecznie trzeba wspomnieć także o tym, jak pięknie została wydana ta biografia: to prawdziwy rarytas dla miłośników eleganckich wydań. Twarda oprawa, czarna wklejka, bogaty materiał ilustracyjny. To wszystko sprawia, że „Ciemna strona Księżyca” jest idealnym pomysłem na prezent.

John Tresh wykonał kawała porządnej pracy, przybliżając sylwetkę twórcy, która w utartym ujęciu kojarzy się tylko z posępną czernią, krukami i tajemniczymi historiami. Dzięki tej biografii postać Edgara Allana Poe nabiera kilku wymiarów, pozostawiając  w czytelniku wrażenie obcowania z naprawdę nietuzinkowym człowiekiem, pisarzem i naukowcem.

Małgorzata Tomaszek
(Malgorzata.tomaszek@dlalejdis.pl)

John Tresh, Edgar Allan Poe. Ciemna strona Księżyca, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 2023