„Gracz” – recenzja

Czy książka napisana w ciągu miesiąca może być dobra? Czy jej lektura daje czytelnikowi przyjemność i nie pozwala na porzucenie? Fiodor Dostojewski nie zwykł pisywać słabych, mało wyrazistych tekstów. Nie bez powodu jest uznawany za mistrza realistycznej i naturalistycznej prozy psychologicznej utrzymanej na pograniczu realności i wyobraźni, a „Gracz” napisany w 1866 roku i jego pozostałe wielkie dzieła są tego niewątpliwym dowodem.

Choć przedstawiona w „Graczu” historia wydaje się opowieścią o hazardzie, to w rzeczywistości stanowi przegląd rozmaitych postaci – odmiennych od siebie pod względem wyglądu, wieku, statusu majątkowego, społecznego czy charakteru, ale tak bardzo podobnych w swoich słabościach. W powieści tej nie znajdziesz powodów do porywów serca. Odszukasz w niej za to świetne, choć niedosłowne demaskowanie brzydoty ludzkiej, która tkwi w najgłębszych zakamarkach duszy, a także piękna – równie starannie schowanego, co brzydota.

Warto przy tym dodać, że powieść Dostojewskiego jest ciekawa nie tylko ze względu na przedstawioną w niej fabułę, ale i okoliczności jej napisania. Źródłem opisów emocji bohaterów towarzyszących im podczas pobytów w kasynie są losy nie kogo innego, jak samego Dostojewskiego, który również był hazardzistą. Co więcej, „Gracz” to książka napisana w zaledwie miesiąc. Czas jej stworzenia jest efektem zakładu autora, który polegał na zobowiązaniu się Dostojewskiego do szybkiego sfinalizowania pracy twórczej – w innym wypadku prawo autorskie do wszystkich jego przyszłych utworów literackich przeszłoby na wydawcę.

Kolejny raz pragnę też pochwalić wydanie (zrobiłam to już przy okazji recenzowania „Opowieści fantastycznych”). Wydawnictwo MG zachwyciło mnie, podając mi na tacy lekturę oprawioną w przepiękną okładkę, która jest przyjemna nie tylko pod względem wizualnym, ale i w dotyku, dzięki swojej fakturze. Polecam wam powieść Dostojewskiego, choć powodem tego jest nie tylko świetne wydanie… Sprawdźcie sami, czy was również „Gracz” zachwyci do cna i wywoła silne emocje. Udanej lektury.

Alicja Swedura
(alicja.swedura@dlalejdis.pl)

Fiodor Dostojewski, Gracz, Wydawnictwo MG, 2022